مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ارزیابی طرح تصفیه پساب های صنعتی کارخانجات روغن خوراکی مطالعه موردی : کارخانه روغن نباتی
اعظم شاه بیک - خدمات شهری شهرداری کرج
کاوه حاتمی - دفتر محیط زیست و توسعه پایدار کشاورزی ، وزارت کشاورزی
مرتضی کاشفی الاصل - بخش محیط زیست دانشکده فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
چکیده مقاله:
فاضلابهای صنعتی کارخانه توسط لوله های به سیستم تصفیه فاضلاب صنعتی هدایت می شود که شامل بخشهای تصفیه فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی است. فاضلابهای بهداشتی از طریق چاههای موجود در بخشهای به بهداشتی بدون تصفیه دفع می گردد . درجه تصفیه مورد نیاز و استانداردهای مواد اولیه بسته به هدف مصرف نهایی فاضلاب متغیر است بدین معنی که ، درجه تصفیه تابع نوع مصرف منابع آبی است که فاضلاب تصفیه شده بدان تخلیه می گردند و مهمتر از همه تصفیه خودبخود منابع آبی است . معیار سطح مجاز آلاینده در فاضلابهای صنعتی و شهری برای مصارف مختلف از فاضلابها ، استاندارهای سازمان حفاظت از محیط زیست ایران است . هدف نهایی از تصفیه فاضلابهای تولیدی در این کارخانه ، تخلیه به زمینهای کشاورزی موجود در اطراف است . لذا بر مبنای این هدف ، طراحی تصفیه خانه ، مبتنی بر استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست است. نتایج آزمایشات نشان می دهد که PH فاضلاب چاه جاذب مشکلی ندارد ولی از لحاظ مصارف کشاورزی و آبیاری فضای سبز کمی بالاتر از حد استاندارد است. اما باید تصفیه بیولوژیکی مناسب و دقیقی برای کاهشBOD فاضلاب انجام گیرد و رد مورد COD نیز ، چون تخلیه فاضلاب به محیط زیست زیاد است عملیات تصفیه شیمیایی باید دقیقا و به طور کامل صورت پذیرد. اکسیژن محلول خروجی بخاطر هوادهی مناسب ، بای مرود به زمینهای کشاورزی بدون مشکل است.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب ، استاندارد ، منابع آب ، تخلیه ، زمینهای کشاورزی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ضوابط و استانداردهای زیست محیطی استفاده مجدد از فاضلاب
محمدتقی قانعیان - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
محمدحسن احرام پوش -
محمد فرساد -
چکیده مقاله:
توجه به استفاده مجدد از فاضلابها با دو هدف کلی تامین آب بیشتر و حفاظت محیط زیست از آلودگی، به عنوان یکی از راهکارهای اساسی رفع مشکل کمبود آب مطرح است. در برنامه ریزی پروژه های استفاده مجدد از فاضلابها، نوع مصرف، تعیین کننده میزان تصفیه مورد نیاز، کیفیت آب تولید شده و روش توزیع و کاربرد میباشد. بطور کلی فاضلابهای تصفیه شده به عنوان یکی از منابع آب غیر متعارف مطرح بوده و حتی در شرایط خشکسالی نیز یک منبع آب مطمئن میباشند. در راستای تحقق اهداف استفاده مجدد از فاضلاب ، استانداردها و رهنمودهای مختلفی بوسیله WHO، EPA و سازمان حفاظت محیط زیست ایران ارائه شده است. استانداردهای ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران شامل تخلیه فاضلاب به آبهای سطحی ، تخلیه به چاه جاذب و مصارف کشاورزی میباشد.بنابراین با توجه به تشدید بحران آب و امکان استفاده مجدد از این منابع بالقوه، لازم است تا استانداردهایی برای مصارف تفریحی، صنعتی، پرورش آبزیان و موارد مشابه نیزوضع گردد.
کلیدواژه‌ها:
استفاده مجدد، استاندارد، فاضلاب تصفیه شده، محیط زیست.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله مقررات و استانداردهای زیست محیطی در مورد استفاده مجدد و دفع لجن فاضلاب در زمین
افشین تکدستان - گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اهواز
چکیده مقاله:
در دهه اخیر با محدودیت هایی قانونی که در مورد روشهای سوزاندن لجن و دفن آن در اراضی و اقیانوسها بوجود آمده است روش کاربرد لجن در زمین بطور گسترده ای مورد توجه قرار گرفته است. در روش کاربرد لجن در زمین، لجن تثبیت شده فاضلاب شهری در مکانهایی، نظیر زمین کشاورزی، اراضی جنگلی، اماکن تفریحی، چمن و ... بکار گرفته می شود. بعبارت دیگر متخصصین و مهندسین محیط زیست به منظور رهایی از مشکل لجن تولید شده در تصفیه خانه های فاضلاب دو ایده کلی استفاده مجدد و دفع نهایی را پیش رو دارند. در روش استفاده مجدد از حجم زیاد آب و خصوصیات کودی لجن پس از تصفیه و بی خطر سازی برای آبیاری، کوددهی و اصلاح خاک استفاده می گردد. اگر چه لجن فاضلاب دارای مواد و مغذی گیاهی مفید بوده و می تواند باعث اصلاح و بهبود خاک گردد، اما ممکن است حاوی باکتریها، ویروسها، پروتوزئرها، پارازیت ها، فلزات سنگین و ترکیبات آلی سمی نظیر PCBs و ... باشند که کاربرد این لجن ها می تواندب طور بالقوه ای برای خود محصولات، حیوانات و انسانها خطرناک باشند. در همین راستا EPA مقرراتی را تحت عنوان آیی نامه 40CFR بخش 503 از نظر محدودیت های فلزات سنگین، ترکیبات آلی سمی و پاتوژن ها تنظیم نموده است. هدف از این مقاله ارائه جدیدترین استاندارد های زیست محیطی جهت استفاده مجدد از لجن در زمین و محدودیت هایی است که با توجه به نوع محصول و زمان برداشت در نظر گرفته شده است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب- استفاده مجدد- استاندارد

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

استاندارد 1053 آب

حداکثر مقدار مجاز مواد شیمیایی کافی موجود درآب آشامیدنی در جدول شماره 4 آمده است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

استاندارد 1011 آب

ویژگیهای میکروبیولوژیکی آب

مقدمه

مطالعات همه گیر شناسی[1]بیانگر این مسئله است که مصرف آب آلوده چه بصورت مستقیم و چه از طریق استفاده از آن برای مقاصد بهداشت فردی یا تفریح می تواند سلامت انسان را به خطر بیاندازد. لذا برقراری ضوابط و استانداردهائی به منظور ارتقاء سطح بهداشت و پیش گیری از بیماریها ضروری است.

هدف:

1- هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگیهای میکروبیولوژیکی آب آشامیدنی و آب مصرفی استخرهای شنا می باشد.

 2- تعاریف 

2-1 کلیفرم ها [2]

 منظور از کلیفر م ها باسیل های گرم منفی، بدون اسپور، هوازی و بی هوازی اختیاری است که ساکن روده بزرگ انسان و حیوانات خونگرم بوده و قادر به تخمیر قند لاکتوز و تولید اسید و گاز در دمای 35 تا 37 درجه سلسیوس می باشد.

2-2 کلیفرم های گرماپای [3]

همان کلیفرم های تعریف شده در بند 2-1 هستند که قادر به تخمیر قند لاکتوز تولید اسید و گاز در دمای 44 تا 45 درجه سلسیوس نیز می باشند . بیشتر شامل گونه های اشرشیاکلی کلبسیلا، آنتروباکترو وسیتروباکتر است.

2-3 اشرشیاکلی[4]

 آن دسته از کلیفرم های گرماپای هستند که در دمای 44 تا 45 درجه سلسیوس قادر به تولید اندول از تریپتوفان  هستند.

 2-4- آلودگی آب آشامیدنی :

 بطور کلی آب خام حاوی دو دسته میکروارگانیسم است. دسته اول که میکروارگانیسم های دائمی [5](پایا) نامیده می شوند به طور طبیعی ساکن آب بوده، دارای نیازهای غذایی کمی هستند و بیشتر شامل باکتری های گرم منفی مانند گونه های اسینتو باکتر[6] فلاووباکتریوم [7] ، کرومو باکتریوم [8] می باشد. دسته دیگر که میکروارگانیسم های گذرا[9]نامیده می شوند از محیط اطراف (از طریق خاک، انسان یا حیوان) به آب انتقال می یابند و میکروارگانیسم های بیماری زا در این دسته قرار
می گیرند. میکروارگانیسم هائی کـه از طریق خوردن آب آلـوده ایـجاد بیـمـاری
مي كنند شامل گونه هاي سالمونلا، شیـگلااشرشیاکـلی،ویبـــریوکلرا[10]،کمپیلوباکترژژونی[11]کریپتوسپوریدیوم[12]  آنتامباهیستولیتیکا [13]وژیاردیا [14]، بالانتیدیوم کلی [15]، و آسکاریس [16]، می باشد.  

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

استانداردهاي خروجي فاضلاب
( به استناد ماده 5 آيين نامه جلوگيري از الودگي آب )
مقدمه و تعارف
اين استاندارد به استناد ماده 5 آيين نامه جلوگيري از آلودگي آب و با توجه به ماده (3) همين آيين نامه و با همكاري وزارتخانه بهداشت ، درمان و آموزش پزشكي ، نيرو ، صنايع ، معدن و فلزات ، كشور و كشاورزي توسط سازمان حفاظت محيط تهيه و تدوين گرديده است .
در اين استانداد تعارف و اصطلاحاتي كه به كار رفته است به شرح ذيل مي باشند .
•    آب سطحي : عبارت است از آبهاي فصلي يا دائمي ، درياچه ها طبيعي يا مصنوعي و تالابها .
•    چاه جاذب : عبارت است از حفر ه يا گودالي كه قابليت جذب داشته و كف آن تا بالاترين سطح ايستابي حداقل 3 متر فاصله داشته باشد.
•    ترانشه جذبي : عبارت است از مجموعه اي از كانال هاي افقي كه فاضلاب به منطور جذب در زمين به آنها تخليه شده و فاصله كف آنها از بالاترين سطح ايستابي حدالقل 3 متر باشد .
•    كنار گذر : كانالي است كه فاضلاب در بدون عبود از بخشي از تصفيه خانه يا كل آن به بخش ديگر و يا كانال خروجي هدايت كند .
•    نمونه مركب : عبارت است از تهيه يك نمونه 24 ساعته از نمونه هائي كه با فواصل زماني حداكثر 4 ساعت تهيه شده اند .
ملاحظات  كلي
1.    تخليه فاضلابها بايد بر اساس استاندار هايي باشد كه به صورت حداكثر غلظت آلوده كننده ها بيان مي شود و رعايت اين استانداردها تحت نظارت سازمان حفاظت محيط زيست ضروري است .
2.    مسئولين منابع آلوده كننده بايد فاضلابهاي توليد را با بررسي هاي مهندسي و استفاده از تكنولوژي مناسب و اقتصادي تا حد استانداردهاي تصفيه نمايد .
3.    اندازه گيري غلظت مواد آلوده كننده و مقدار جريان در فاضلابها بايد بلافاصله پس از آخرين واحد تصفيه اي تصفيه خانه و قبل از ورود به محيط انجام گيرد .
4.    اندازه گيري جهت تطبيق با استانداردهاي اعلام شده قبل از تاسيسات تصفيه فاضلاب بايد بر مبناي نمونه مركب صورت گيرد . در سيستم هائي كه تخليه ناپيوسته دارند اندازه گيري در طول زمان تخليه ملاك خواهد بود .
5.    لجن و يا ساير مواد جامد توليد شده در تاسيسات تصفيه فاضلاب قبل از دفع بايستي به صورت مناسب تصفيه شده و تخليه نهائي اين مواد نبايد موجب آلودگي محلی گردد.
6.    فاضلاب تصفيه شده بايد با شرايط يكنواخت و بنحوي وارد آبهاي پذيرنده گردد كه حداكثر اختلاط صورت گيرد .
7.    فاضلاب خروجي نبايستي داري بوي نامطبوع بوده و حاوي كف واجسام شناور باشد .
8.    رنگ و كدورت فاضلاب خروجي نبايد ظواهر طبيعي آبهاي پذيرنده و محلي تخليه را به طور محسوس تغيير دهد .
9.    روش هاي سنجش پارامترهاي آلوده كننده بر مبناي روشهاي ذكر شده در كتا ب خواهد بود .
10.    استفاده از سيستم سپتيك تانك و ايمهوف تانك با بكارگيري چاهها و يا ترانشه هاي جذبي در مناطقي كه فاصله كف چاه يا ترانشه از سطح آبهاي زير زميني كمتر از 3 متر مي باشد ممنوع است .
11.    ضمن رعايت استاندادهاي مربوطه خروجي فاضلابها نبايد كيفيت آب را براي استفاده هاي منظور شده تغيير دهد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

معاون محیط دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: استانداردهای تخلیه فاضلاب در خلیج فارس و دریای عمان به زودی ابلاغ می‌شود.

عبدالرضا کرباسی با بیان این مطلب افزود: استانداردهای تخلیه فاضلاب خلیج فارس ودریای عمان با همکاری دانشگاههای برتر کشور تهیه شده و به زودی ابلاغ می شود.

وی با بیان اینکه تا کنون دستورالعمل تخلیه فاضلاب خانگی و صنعتی وجود نداشته است اظهار داشت: این اقدام برای اولین بار در کشور انجام شده است.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این دستورالعمل برای تصویب به کمیسیون زیربنایی ارسال شده که پس از تصویب نهایی هیئت دولت برای اجرا ابلاغ می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین شرکت آب و فاضلاب استان تهران و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران با هدف استانداردسازی اتصال تاسیسات فاضلاب داخل ساختمان به شبکه فاضلاب شهر تهران، امضا شد.

اصغر ریاضتی مدیرعامل شرکت فاضلاب تهران گفت: طبق آیین‌نامه اجرایی شرکت‌های آب و فاضلاب، اتصال تاسیسات فاضلاب داخل ساختمان مشترکان به شبکه جمع‌آوری فاضلاب شهری در محل سیفون با رعایت تمامی استانداردها و نکات فنی، بر عهده مشترکان است.

وی افزود: در مواردی مشاهده شده که به دلیل انتخاب پیمانکاران غیرمتخصص توسط مشترکان و عدم رعایت نکات فنی، مشکلات بسیاری برای شهروندان از قبیل پس‌زدگی فاضلاب به منازل به دلیل رعایت نکردن شیب لوله‌گذاری، نشست‌ زمین به دلیل نبود تراکم مناسب خاک، نشت فاضلاب از لوله به دلیل نبودآب‌بندی صحیح، شکستگی لوله‌ها و اتصالات به دلیل کیفیت پایین آن‌ها،دریافت مبالغ بالا و غیرواقعی از مردم برای اجرای کار و دسترسی نداشتن به پیمانکاران و پاسخگو نبودن آنها پس از اتمام کار به وجود آمده است.

اتصال تاسیسات فاضلاب داخل ساختمان توسط مهندسان ناظر عضو سازمان

وی اظهار داشت: به منظور رفع این مشکلات و پس از برگزاری نشست‌های تخصصی بین نمایندگان شرکت آب و فاضلاب استان تهران و سازمان نظام مهندسی ساختمان ، تفاهم‌نامه یادشده تنظیم شد که بر اساس آن، اتصال تاسیسات فاضلاب داخل ساختمان به شبکه فاضلاب شهری توسط مجریان دارای صلاحیت مورد تایید سازمان نظام مهندسی انجام و نظارت برای حسن انجام کار مجریان نیز توسط مهندسان ناظر عضو سازمان نظام مهندسی انجام خواهد شد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب