مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی فلزان سنگین نیکل ، کروم و سرب
امیر حسام حسنی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
آرزو نجائی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده مقاله:
به منظور سنجش کارایی و پی بردن به عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی ترکیبات فلزات سنگین ( کروم ، سرب و نیکل ) ، از دو رآکتور استوانه ای شکل مجهز به سیستم هوشمند که توسط لجن فعال خط برگشتی تصفیه خانه فاضلاب شهرک قدس راه اندازی گشت ، استفاده شد. این مطالعه نشان داد که : درصد حذف COD در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در زمان سازگاری میکروارگانیسمها حدود 96 درصد می باشد و دوره خو گرفتن میکروارگانیسم در این سیستم کم است ، درصد حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر به ترتیب 79% ، 81% ، 78% است و با افزایش تدریجی غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) تا 200 میلیل گرم در لیتر میکرو ارگانیسم ها عملا کارایی خود را در حذف فلزات سنگین و COD از دست می دهند ، در هر مرحله افزایش غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) سبب کاهش درصد حذف COD و فلزات سنگین می گردد و پس از سازگاری میکروارگانیسم ها با تغییرات ایجاد شده درصد حذف COD و فلزات سنگ مجددا افزایش می سابد اما از بهترین شرایط حذف COD در غلظت قبلی تجاوز نکرده ، ردکل درصد حذف CODدارای یک سیر نزولی می باشد ، در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی میزان کروم ، سرب و نیکل جذب شده بر روی لجن در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر 5/47 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 7/82 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 6/85 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است و با افزایش تدریجی غلظت این فلزات مقدار جذب این فلزات بر روی لجن نیز افزایش یافته چنانچه در غلظت 200 میلی گرم در لیتر فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) ، میزان جذب این فلزات بر روی لجن 890/32 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 1450/45 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 1210/47 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است که نشانگر ویژگی تجمع این فلزات است ، درصد عمده حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، حذف بیولوژیکی می باشد و درصد جزئی از این ترکیبات به واسطه جذب سطحی بر روی لجن از سیستم خارج می گردند که مقدار آن در مقایسه با حذف بیولوژیکی این ترکیبات چندان قابل ملاحظه نیست.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه بیولوژیکی هوازی، فاضلاب صنعتی ، رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بازیافت نیکل از فاضلاب آبکاری با روش ترسیب شیمیایی
مهربان صادقی - دانشجوی دکترا در رشته مهندسی بهداشت محیط و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم
جعفر نوری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۴۹۱۶)
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران (دانشکده بهداشت)
جمشید درایت - دانشجوی دکترا در رشته مهندسی بهداشت محیط و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم
چکیده مقاله:
جداسازی نیکل از فاضلابهای صنعتی به روش ترسیب شیمیایی مورد تحقیق قرار رگفت. نمونه برداری از فاضلاب و نگهداری نمونه ها تا هنگام آزمایش مطابق با استاندارد متد (1992) صورت گرفت و هر نمونه از فاضلاب از نظر غلظت یون نیکل (به روش جذب اتمی)، PH، درجه حرارت و مقدار کل جامدات محلول (TDS) مورد آزمایش قرار گرفت. نمونه ها از نقطه نظر PH مناسب، اثر دما، اثر زمان ماند و اثر افزودن پلی الترولیت بر مقدار نیکل باقیمانده در محلول و رسوب مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایشات تنظیم و تعیین PHایده آل، برای سه ترکیب هیدرکسید سدیم، کربنات سدیم و سولفید سدیم در هر بار آزمایش برای همان ترکیب روند تغییرات مشابهی را بین میزان PH و غلظت باقیمانده نیکل درمحلول نشان داد. نتایج نشان داد که غلظت نیکل موجود در فاضلاب آبکاری نیکل بسته به شرایط هر کارگاه بین mg/L 4800-200 متغیر است. نتایج مربوط به محدوده PH نشان داد که محدوده PH ایده آل بستگی به غلظت اولیه نیکل در پساب دارد و برای سه ترکیب هیدروکسید سدیم و سولفید سدیم به ترتیب 105- 10، 10-9/5 و 10/2- 9/6 می باشد. نتایج نشان داد که کاهش غلظت نیکل باقیمانده در محلول برای هیدروکسید سدیم و سولفید سدیم بیشتر از ترکیبات سدیم می باشد. افزایش درجه حرارت بر شرایط ار ترسیب بوسیله هیدروکسد سدیم تغیرات چندانی در مقدار نیکل باقیمانده در محلول ایجاد نکرده و در مورد کربنات سدیم اثر منفی داشته یعنی مقدار نیکل باقیمانده در محلول افزایش یافت. اثر زمان ماند برای هیدروکسید سیدیم منفی (غلظت نیکل باقیمانده در محلول افزایش یافت) و در مورد کربنات سدیم مثبت (مقدار نیکل باقیمانده در محلول با گذشت زمان کاهش یافت) ، افزودن پلی الکترولیت بر محلول و رسوبات تغییرات چندانی در وضعیت و سرع ته نشینی و نیز مقدار نیکل باقیمانده در محلول را باعث نشد و درصد خلوص نمک های بازیابی شده نیکل بالای 97% بود. از نظر نیکل باقیمانده در محلول و مناسب بودن نمک نیکل بدست آمده مصرف هیدروکسید سدیم جهت انجام فرآیند بازیابی مناسب ترین روش می باشد.
کلیدواژه‌ها:
بازیافت نیکل، فاضلاب آبکاری، آبکاری نیکل، ترسیب شیمیایی، فلزات سنگین، پلی الکترولیت، نمکهای بازیابی شده نیکل

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله مقادیر فلزات سنگین در کمپوست هوازی و ورمی کمپوست لجن آبگیری شده تصفیه خانه فاضلاب جنوب اصفهان و مقایسه آن با مقادیر استاندارد
حسین علیدادی - دانشجوی دوره دکترای بهداشت محیط- عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشه
عبدالرحیم پرورش - استاد گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
حسین پورمقدس - استاد گروه مهندسیی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
محمدرضا شاه منصوری - استاد گروه مهندسیی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
چکیده مقاله:
از روشهای مناسب تصفیه لجن آبگیری شده تصفیه خانه فاضلاب استفاده از روشهای کمپوست هوازی و ورمی کمپوست است. در روش کمپوست هوازی، لجن با عوامل حجیم کننده نظیر خاک اره مخلوط می گردد که این امر منجر به متعادل کردن رطوبت و نسبت C/N در مخلوط حاصل و فراهم نمودن شرایط مناسب در تهیه کمپوست می شود. در این فرآیند، لجن توسط میکروارگانیسمهای هوازی به انواع مختلف مواد آلی تبدیل می شود. در فرآیند ورمی کمپوست نیز لجن توسط کرمهای خاکی تجزیه شده و به موادی با ساختار مناسب و حاوی مواد مغذی تبدیل می شوند که به راحتی توسط گیاهان قابل جذب و استفاده می باشند. عامل مهم محدود کننده کاربرد کمپوست لجن در کشاورزی وجود مقادیر بالای فلزات سنگین در آنها می باشد. مواد و روشها: در شروع کار، نسبت C/N لجن واحد آبگیری و خاک اره مورد استفاده در این تحقیق تعیین مقدار شد. نسبت وزنی لجن به خاک اره حدود 3 به 1 بدست آمد و از این نسبت وزنی در اختلاط اولیه لجن با خاک اره استفاده شد. کمپوست هوازی بصورت کپه ای با ابعاد 2/5 متر طول، 1/5 متر عرض و ½ متر ارتفاع تشکیل شد. برای ایجاد ورمی کمپوست نیز پس از اختلاط لجن با خاک اره با نسبت وزنی مشخص، مخلوط فوق به یک محفظه پلاستیکی با ابعاد 1/1 متر طول و 0/9 متر عرض که حدود یک متر مربع سطح داشت منتقل گردید. تعداد 800 کرم خاکی گونه Esienia Foetida به این مخلوط غذایی افزوده شد و ورمی کمپوست شروع بکارکرد. این تحقیق از دی ماه سال 1382 شروع و تا اردیبهشت ماه سال 1383 ادامه داشت. آزمایش فلزات سنگین شامل کروم، کادمیوم، روی، مس و نیکل در مراحل مختلف فرآیند کمپوست و ورمی کمپوست ا نجام گردید. نتایج: لجن آبگیری شده دارای غلظت بالای فلزات سنگین می باشد و در طی عملیات کمپوست و ورمی کمپوست مقادیر آنها تا حد قابل توجهی کاهش می یابند. بحث: مقادیر فلزات سنگین در کمپوست و ورمی کمپوست تولیدی پائین تر از حد استاندارد EPA در مورد فلزات سنگین موجود در کمپوست قرار داشت.
کلیدواژه‌ها:
لجن آبگیری شده تصفیه خانه فاضلاب، کمپوست هوازی لجن، ورمی کمپوست، کرمهای خاکی، فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی میزان فلزات سنگین کل و قابل دسترس از نظر بیولوژیکی (Zn,Cu,Cd,Ni) در لجن فاضلاب شهری و ورمی کمپوست تهیه شده از آن
لیلا حمیدیان - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط
عبدالرحیم پرورش - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اصفهان
حسین موحدیان عطار - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اصفهان
چکیده مقاله:
امروزه در جهان و همچنین کشور ما لجن فاضلاب تصفیه خانه های فاضلاب شهری و فراورده های آن (همچون کمپوست و ...) بطور گسترده در کشاورزی مصرف می شود. از نقطه نظر کشاورزی در هنگام استفاده از لجن برروی زمین، بزرگترین عامل نگران کننده غلظتهای بالای فلزات سنگین در لجن فاضلاب می باشد. زیرا کاربرد لجن برروی خاک باعث تجمع فلزات سنگین در خاک و در نهایت مسمومیت گیاه و جمعیت میکروبی خاک و ورودی خاک و ورود فلزات به زنجیره غذایی می شود. بنابراین در این مطالعه به بررسی غلظتهای فلزات سنگین کل و قابل دسترس از نظر بیولوژیکی روی، مس، نیکل، کادمیوم ( چهار فلز مهم از نظر مسائل اکولوژیکی و بین المللی) در لجن فاضلاب و ورمی کمپوست تهیه شده از آن پرداخته شد.
کلیدواژه‌ها:
فلزات سنگین، قابلیت دسترسی بیولوژیکی، ورمی کمپوست، لجن فاضلاب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله مقایسه راندمان حذف کروم نیکل و کارمیوم از فاضلاب های صنعتی توسط کنترل کننده های PH
محمدرضا مسعودی نژاد - دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- دانشکده بهداشت
احمدرضا یزدان بخش (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۴۰۵۸)
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- دانشکده بهداشت
چکیده مقاله:
با توجه به رشد روز افزون جمعیت شهرها، همچنین افزایش سالیانه مصرف سرانه آب در این جوامع مخصوصاً در کشورهائی که در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار دارند کاربرد فاضلابهای صنعتی- بهداشتی در کشاورزی و آبیاری در حال افزایش قابل ملاحظه ای می باشد. سرعت و میزان جذب فلزات سنگین توسط خاک می تواند عامل مهمی در آلودگی خاکهای کشاورزی که از پسابهای صنعتی برای آبیاری استفاده می کنند محسوب گردد. با توجه به قدرت انتشار این ترکیبات در منابع آبهای زیرزمینی و خاصیت تجمع پذیری این ترکیبات در بافتهای مختلف بدن و خواص سرطانزائی آنها که در تحقیقات مختلف به اثبات رسیده است لزوم کنترل دقیق این منابع، احساس می گردد. در ا ین مطالعه با استفاده از دو ماده هیدروکسید کلسیم و هیدروکسید سدیم به منظور کنترل pH محیط و تشکیل هیدروکسیدهای فلزی در 60 نمونه، حاوی 50 میلی گرم بر لیتر کروم (6+)، کروم (3+)، نیکل و کادمیوم بصورت جداگانه در 4 گروه با 5 غلظت و شرایط محیطی مختلف، مورد آزمایش قرار گرفت. با توجه به غلظتهای اولیه معلوم مقدار غلظت باقیمانده از طریق دستگاه جذب اتمی بوسیله شعله تعیین مقدار گردید. از بین نمونه های اندازه گیری شده غلظت 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم و 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید سدیم با راندمان 80 تا 100 درصد بهترین شرایط در حذف کروم (6+)، کروم (3+)، نیکل و کادمیوم از محیط واکنش را داشته است.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب صنعتی- فلزات سنگین- کروم- نیکل- کارمیوم

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله اثر لجن فاضلاب بر تجمع سرب و کادمیم در گیاه شنبلیله
مهرداد چراغی -
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)

کامران شایسته -
چکیده مقاله:
کود دهی سبزیجات حومه شهر اصفهان با لجن فاضلاب احتمال جذب بسیاری از مواد آلاینده من جمله فلزات سنگین را بالا می برد. در این طرح، وضعیت این آلودگی در مورد دو فلز سرب و کادمیم در گیاه شنبلیله با 5 تیمار مختلف و 5 تکرار در هر تیمار در گلخانه های آموزشی دانشکده کشاورزی مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمارها عبارت بودند از تیمار شاهد، لجن S ()، لجن به اضافه فلز (کلرید کادمیم ppm 85 و نیترات سرب ppm 840)، کود شیمیایی (kg/ha 250) و کود باضافه فلز (کلرید کادمیم ppm 85 و نیترات سرب ppm 840). این آزمایش براساس اصل کاملاً تصادفی انجام گرفت. پس از مراحل کاشت، داشت و برداشت و آماده سازی نمونه ها، میزان جذب فلزات مورد نظر توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد و نتایج حاصل به کمک نرم افزارهای آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مشخص شد که مقدار کادمیم در تمام تیمارها چه در ساقه و چه در ریشه پائین تر از غلظت مجاز فلزات در منابع گزارش شده می باشد ولی سرب به مقدار بیشتر از کادمیم جذب می شود ولی در مجموع، این غلظت به کار رفته لجن در آزمایش، تاثیر نامطلوب بر تجمع فلزات در گیاه نداشته است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب ، فلزات سنگین و شنبلیله

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله امکان سنجی کاربرد جوهر بلوط در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع آبکاری
محمدرضا مسعودی نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- دانشجوی دکتری محیط زیست،
منصور رضا زاده آذری - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
چکیده مقاله:
تانن از مهمترین مواد موجود در میوه درختان بلوط محسوب می شود، که در صنایعی نظیر داروسازی، جوهرسازی، چرم سازی، حفاری چاههای نفت؛ روکش چوب؛ ساخت چسب و غیره کاربرد دارد. در راستای شناخت میزان تانن و معرفی مناسب ترین شیوه استخراج، در سال 1379 روی ده گونه مهم و فراوان بلوط که از مناطق مختلف کشور جمع آوری شده بود، مطالعه گردید، بطوریکه نمونه هر گونه را از سه منطقه مختلف جمع آوری و روی میوه نیم کوب شده از هر سری نمونه برداری، 5 بار عصاره گیری و از طریق آزمون صحت و دقت تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که حداکثر و حداقل میانگین تانن معادل 9/7 و 3/2 درصد، به ترتیب به گونه های Belangri ، Q.Brantii ، Q.Macrantera تعلق دارد، عصاره تانن دار به همراه دو ماده کنترل کننده PH یعنی هیدروکسید کلسیم و سدیم با فاضلاب خام واحدهای مختلف از صنایع آبکاری تماس داده شد و توسط مدل آماری آنالیز واریانس دو امله با یک تکرار در هر خانه موسوم به آزمون توکی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد که راندمان حذف روی ، مس، نیکل ، کروم بدون در نظر گرفتن غلظت اولیه فلز به ترتیب (91 تا 95 درصد)،(71 تا 83/5 درصد)، (95 تا 90 درصد) و (84 تا 85 درصد) می باشد همچنین با توجه به بررسی روشهای مختلف و مقایسه درصد حذف فلزات در آنها چنین نتیجه گیری می شود که راندمان حذف از طریق بکارگیری 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید سدیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 77/8 درصد در مقام دوم اهمیت و استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار بدون استفاده از کنترل کننده های PH با میانگین 74 درصد در مقام سوم و بالاخره استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم بدون استفاده از عصاره تانن دار با میانگین 53/2 درصد در مقام چهارم اهمیت در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع مختلف آبکاری قرار می گیرد.
کلیدواژه‌ها:
درخت بلوط- صنایع آبکاری- تصفیه فاضلاب-فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

● مقدمه:
افزایش شیوع انتروکوک های مقاوم به ونکومــایسین (VRE) در محیط های بهداشتی و غیر بهداشتی از جمله فاضلاب های شهری به یکی از مسایل مهم در حوزه بهداشت و درمان تبدیل شده است. در این مطالعه پس از جداســازی انتروکوک های مقاوم به ونکومایسین از فاضلاب و تعیین الگوی مقاومت ضد میکروبی، با استفاده از روش PCR وجود ژن های vanA، vanB، vanC۱ و vanC۲/۳ در سویه ها بررسی شد.
● مواد و روش ها:
پس از نمونه برداری از فاضلاب و فیلتراسیون نمونه ها، ممبران های حاصله بر روی محیط های اختصاصی و حاوی آنتی بیوتیک قـرار گـرفته و انتـروکوک هــای مقاوم به ونکومایسین خالص سازی گردید. سپس تست های بیوشیمیایی، آنتی بیوگرام و MIC سویه ها در مورد ونکومایسین و چندین آنتی بیوتیک دیگر انجام شد. در نهایت PCR جهت تشخیص ژنهای vanA، vanB، vanC۱ و vanC۲/۳ انجام گرفت.
● یافته های پژوهش:
طبق نتایج، از بین سویه های VRE جدا شده، ۵۳ کلنی بطور تصادفی خالص سازی گردید. با انجام تست های بیوشیمیایی تمام ایزوله ها بعنوان انتروکوک فسیوم شناسایی شدند. نتایج حساسیت ضد میکروبی حاکی از وجود مقاومت چندگانه در سویه هــا بود و ۹۸ درصد سویه ها دارای مقاومت سطح بالا به ونکومایسین بودند. طبق نتایج PCR، بالاترین فرکانس، مربوط به ژن vanA (۹۶ درصد) بود و ژن vanB نیز در ۱۵ درصد سویه ها وجود داشت. هیچیک از ژنهای vanC۱ و vanC۲/۳ در سویه های مورد نظر یافت نشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب