درحال مشاهده: مرجع تخصصی آب و فاضلاب | در آب و فاضلاب

,.


ادعونیاهدای خون
موسسه محک
اهداء عضو

​​​​​​​آزمایش نیتروژن کل (TKN) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
17:58
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

آزمایش نیتروژن کل (TKN) در آب و فاضلاب

۱. روش‌های اجرایی

  • روش کلاسیک کجلدال (Digestion‑Distillation–Titration)

    1. هضم: نمونه را با اسید سولفوریک غلیظ + کاتالیزور (سولفات پتاسیم + کبالت یا سلنیوم) در بلاک هاضم تا کربن ارگانیک به CO₂ و نیتروژن آلی به آمونیوم تبدیل شود.

    2. خنثی‌سازی و تقطیر: افزودن قلیای قوی (NaOH یا Na₂CO₃) → آزادسازی NH₃ → تقطیر آن به داخل محلول اسیدی (بوریک اسید).

    3. تیترومتری: تیتر محلول جذب‌شده با HCl استاندارد (یا H₂SO₄) تا رسیدن به نقطه پایان نشاسته–برمیل، محاسبه میزان NH₃ و تبدیل به TKN (mg N/L).

  • دستگاه اتوماتیک کجلدال (Auto‑Kjeldahl Analyzer)

    • سیستم یکپارچه هضم گرمابی (مایکروویو یا بلاک)، تقطیر خودکار و تیتر الکترونیک.

    • کاهش مصرف اسید و دقت بالاتر در حجم‌های کوچک نمونه.

  • روش‌های جایگزین (Semi‑Micro, Salicylate–Hypochlorite)

    • روش رنگ‌سنجی Salicylate: اکسیداسیون نمک‌های آمونیوم با هیپوکلریت → رنگ زرد–سبز با سالیسیلات → خوانش در λ≈660 nm؛ مناسب نمونه‌های با غلظت بالا پس از حذف ماتریس.

    • آنالایزر جریان‌تزریقی (FIA‑TKN): هضم آنلاین + جریان تزریقی + آشکارسازی رنگ‌سنج.

۲. دستگاه‌ها و تجهیزات مورد نیاز

  • Digestion Block یا Kjeldahl Digester (حرارتی تا 420 °C)

  • واسطه‌های هضم: کاتالیزور (K₂SO₄/Se یا Cu) و اسید H₂SO₄ غلیظ

  • Titration Unit: بورت الکترونیک یا دستگاه تیتر خودکار با نشانه‌گر نشاسته–برمیل

  • Distillation Apparatus: تقطیر کلاسیک شیشه‌ای یا تقطیر اتوماتیک با بخار

  • Spe‑FIA System (اختیاری): آنالایزر رنگ‌سنج جریان‌تزریقی

  • پی‌اچ‌متر برای تنظیم و کنترل pH محلول فرارگیری

۳. استانداردها و روش‌های مرجع

  • Standard Methods 4500‑Norg B: روش Kjeldahl کلاسیک

  • ISO 16754: Water quality — Determination of total nitrogen (Kjelldahl method)

  • EPA Method 351.2: TKN by Automated Block Digestion and Distillation

  • ASTM D 5176: Salicylate–Hypochlorite Method for Ammonia, applicable به TKN پس از هضم

  • USGS I‑2540 B: Kjeldahl nitrogen in water

۴. نکات اجرایی و مراقبتی

  • نمونه‌برداری و نگهداری

    • اسیدی‌سازی موقت نمونه (pH<2 با H₂SO₄ ملایم) برای جلوگیری از تبخیر NH₃

    • نگهداری در 4 °C و تحلیل در اسرع وقت (≤ 48 h)

  • هضم کامل

    • استفاده از نسبت نمونه به اسید مناسب (50–100 mL آب + 5–10 mL H₂SO₄)

    • افزودن کافی کاتالیزور برای کاهش زمان هضم و اطمینان از شفافیت محلول

  • خنثی‌سازی و تقطیر

    • افزودن قلیای کافی به بالای pH≈10.5 برای تضمین آزادسازی کامل NH₃

    • کنترل جریان بخار و حجم تقطیر (حدود 50–100 mL تقطیر)

  • تیترومتری دقیق

    • کالیبراسیون بورت با محلول استاندارد HCl (0.1 N)

    • خوانش نقطه پایان با نشانه‌گر نشاسته–برمیل یا تیتر خودکار برای افزایش دقت

  • کنترل کیفیت

    • اجرای blank digestion, matrix spike (80–120 % recovery) و duplicate (%RSD < 5)

    • استفاده از Standard Reference Material (SRM) نیتروژن آلی برای صحت نتایج

  • محاسبه و گزارش

    • گزارش TKN به‌صورت mg N/L

    • ذکر موارد: حجم نمونه، حجم اسید مصرفی، زمان و دمای هضم، حجم تقطیر، حجم و نرمالیته تیتر

خلاصه:
روش کلاسیک Kjeldahl با هضم اسیدی + تقطیر + تیترومتری (Standard Methods 4500‑B, ISO 16754) همچنان مرجع است؛ روش‌های خودکار و رنگ‌سنجی Salicylate/FIA برای تسریع و کاهش مصرف مواد شیمیایی به‌کار می‌روند. کلید موفقیت «هضم کامل، کنترل pH و دما، تقطیر بهینه، تیترومتری دقیق و کنترل کیفیت مستمر» است.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

​​​​​​​آزمایش‌های مربوط به کلرید (Cl⁻) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
17:22
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

آزمایش‌های مربوط به کلرید (Cl⁻) در آب و فاضلاب

۱. روش‌های انجام آزمون

  • تیترومتری آرژانتومتریک (Silver Nitrate Titration):

    • نمونه را با افزودن محلول AgNO₃ تیتر می‌کنند تا AgCl سفید تشکیل شود.

    • نقطه انتهایی با نشانه‌گر کرومات (K₂CrO₄) مشخص می‌شود (رنگ قرمز–قهوه‌ای Ag₂CrO₄).

  • روش کلرید سنج نقره (Mercuric Nitrate Titration):

    • مشابه روش آرژانتومتریک، ولی به‌جای کرومات از Hg(NO₃)₂ و معرف diphenylcarbazone استفاده می‌شود.

  • کروماتوگرافی یونی (Ion Chromatography):

    • جداسازی Cl⁻ در ستون آنیونی و آشکارسازی با هدایت‌سنج یا UV (λ≈190–210 nm).

  • الکترود Selective Ion (ISE):

    • الکترود پلیمری یا شیشه‌ای حساس به Cl⁻، کالیبراسیون با محلول‌های استاندارد (1–100 mg/L).

  • روش رنگ‌سنجی تجاری (Mercuric Thiocyanate):

    • واکنش Cl⁻ با Hg(SCN)₂ → آزادسازی SCN⁻ → تشکیل Fe(SCN)₃ قرمز (λ≈465 nm).

  • آنالیز آنلاین کلرید (Flow Injection/Photometric):

    • تزریق نمونه به سیستم FIA با معرف نقره یا سیانید→ خوانش خودکار نوری.

۲. دستگاه‌ها و تجهیزات مورد نیاز

  • تیتراتور حجمی الکترونیک با دوشاخ خودکار و گردش‌گر (magnetic stirrer)

  • اسپکتروفوتومتر یا فتومتر با فیلتر 465 nm یا UV

  • Ion Chromatograph با ستون آنیونی و آشکارساز conductivity/UV

  • الکترود ISE کلرید و مولتی‌متر/پتانسیومتر دیجیتال

  • سیستم FIA با پمپ و سلول نوری

  • کیت‌های کلرید رنگ‌سنجی (Merck, Hach)

  • فیلتراسیون نمونه (0.45 µm) برای حذف ذرات معلق

۳. استانداردها و روش‌های مرجع

  • APHA 4500‑Cl⁻ B: Argentometric Method

  • APHA 4500‑Cl⁻ D: Mercuric Thiocyanate Colorimetric

  • ISO 9297: Chloride Determination by Titration with Silver Nitrate

  • EPA Method 325.1: Colorimetric Determination Using Mercuric Thiocyanate

  • ISO 11206: Determination of chloride by Ion Chromatography

  • ASTM D 512: Chloride Ion in Water

۴. نکات اجرایی و مراقبتی

  • نمونه‌برداری و نگهداری:

    • pH نمونه باید نزدیک خنثی باشد (3–11)؛ در صورت اسیدی یا قلیایی بودن، قبل از تیتر pH را تنظیم کنید.

    • ذخیره در یخچال (4 °C) و آنالیز حداکثر تا 48 h.

  • کالیبراسیون:

    • تیتراتور با استاندارد NaCl (0, 10, 50, 100 mg/L) کالیبره شود.

    • الکترود ISE با محلول‌های مرجع کلرید (10, 100, 1000 mg/L) الگوبرداری گردد.

  • تداخل‌های رایج:

    • برومید/یدید: در تیترومتری آرژانتومتریک هم‌رسوب می‌دهند؛ ممکن است نتیجه را بزرگ‌تر کنند.

    • نیتریت/سولفید: در روش رنگ‌سنجی با Hg(SCN)₂ با تداخل واکنش می‌کنند؛ نمونه را پیش‌تصفیه کنید.

    • مواد معلق: برای جلوگیری از واکنش سطحی Ag یا Hg، نمونه را فیلتر یا سانتریفیوژ کنید.

  • دامنه اندازه‌گیری و رقت:

    • Argentometric: 0.1–200 mg/L

    • Colorimetric: 0.05–10 mg/L

    • IC: 0.01–500 mg/L

    • ISE: 1–10 000 mg/L (در غلظت‌های پایین دقت کمتر)

  • کنترل کیفیت:

    • اجرای blank، نمونه spike recovery (90–110 %) و duplicate (%RSD < 5)

    • بررسی صحت با نمونه مرجع CRM کلرید

خلاصه:
کلرید را معمولاً با تیترومتری آرژانتومتریک (APHA 4500‑B, ISO 9297) یا Ion Chromatography (ISO 11206) تعیین می‌کنند. برای مقادیر پایین می‌توان از رنگ‌سنجی مرکوری‌تیوسیانات (EPA 325.1) و ISE استفاده نمود. رعایت «نمونه‌برداری و pH مناسب، کالیبراسیون دقیق، پیش‌تصفیه برای حذف تداخل‌ها و کنترل کیفیت مستمر» برای نتایج معتبر ضروری است.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

​​​​​​​آزمایش کل مواد آلی (TOC) و مواد آلی محلول (DOC) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
11:44
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

آزمایش کل مواد آلی (TOC) و مواد آلی محلول (DOC) در آب و فاضلاب

۱. اهمیت پارامترها

  • TOC (Total Organic Carbon): معرف کل کربن آلی موجود در نمونه (محلول و سوسپانسیون)

  • DOC (Dissolved Organic Carbon): جزء محلول TOC پس از صاف‌سازی (معمولاً فیلتراسیون 0.45 µm)

۲. روش‌های انجام آزمون

  • اکسیداسیون حرارتی-کاتالیتیکی (High‑Temperature Catalytic Oxidation):

    • نمونه به محفظه کوره (حدود 680–1 200 °C) تزریق می‌شود و کربن آلی توسط کاتالیزگر پلاتینیوم اکسیده به CO₂ تبدیل می‌شود.

    • CO₂ حاصل توسط اندکسیمتر NDIR (Non‑Dispersive Infrared) سنجیده می‌شود.

  • اکسیداسیون شیمیایی با پرکلات (UV‑Persulfate Oxidation):

    • نمونه در مجاورت اشعه UV (185/254 nm) و اسید–پرسولفات (K₂S₂O₈ یا Na₂S₂O₈) اکسیده می‌شود.

    • CO₂ تولیدشده به‌وسیله NDIR یا TITRimetric اندازه‌گیری می‌شود.

  • روش‌های مرجع آنلاین:

    • اندازه‌گیری مداوم با آنالایزرهای TOC Online در خطوط انتقال یا خروجی تصفیه

۳. دستگاه‌ها و تجهیزات

  • آنالایزر TOC حرارتی–کاتالیتیکی (مانند Shimadzu TOC‑L, Analytik Jena multi N/C)

  • آنالایزر TOC UV‑Persulfate (مانند Hach, Sievers)

  • سیستم فیلتراسیون (سرنگ‌فیلتر 0.45 µm) برای جداسازی DOC

  • منبع استاندارد CO₂ برای کالیبراسیون (نامحلول‌های استاندارد کربن آلی)

  • دستگاه NDIR یا Titrator (برای روش پرکلات)

  • پی‌اچ‌متر و اسید/باز استاندارد (برای حذف کربن غیرآلی)

۴. استانداردها و روش‌های مرجع

  • Standard Methods 5310 C: High‑Temperature Combustion TOC

  • Standard Methods 5310 B: UV Persulfate Oxidation TOC

  • ISO 5663 / ISO 8245: Determination of TOC in water

  • EPA Method 415.1 / 9060: TOC by persulfate oxidation

  • ASTM D 5175: Carbon analyzer method for DOC

۵. نکات اجرایی و مراقبتی

  • حذف کربن غیرآلی (IC): قبل از اندازه‌گیری، نمونه را با اسید (HCl) تا pH~2 و هوادهی یا گاز نیتروژن purge کنید.

  • فیلتراسیون برای DOC: نمونه را ظرف 24 h پس از برداشت با فیلتر 0.45 µm صاف کنید و فرایند TOC را بر فاز عبوری انجام دهید.

  • کالیبراسیون:

    • حداقل روزانه با محلول‌های استاندارد کربن حل‌شده (0, 5, 10, 20 mg C/L)

    • بررسی خطی بودن منحنی پاسخ

  • نگهداری نمونه:

    • در دمای 4 °C (یخچال) و حداکثر تا 48 h؛ از تابش مستقیم نور و آلودگی جلوگیری شود

  • حجم نمونه: معمولاً 10–100 µL تزریق مستقیم (دستگاه حرارتی) یا 50–100 mL برای روش پرکلات

  • کنترل کیفیت:

    • اجرای بلاک (آب مقطر) به‌عنوان blank

    • نمونه‌ مرجع (spike recovery) برای ارزیابی صحت

    • نمونه‌های موازی (duplicate) برای دقت

  • تأثیر ماتریس:

    • محلول‌های خیلی شور یا حاوی مواد معلق فراوان ممکن است نیازمند رقت یا پیش‌تصفیه ویژه باشند

    • برای فاضلاب‌های صنعتی با بار آلی سنگین، ممکن است اکسیداسیون کامل نیاز به زمان یا دوز بالاتر پرکلات داشته باشد

خلاصه:
اندازه‌گیری TOC/DOC را می‌توان با اکسیداسیون حرارتی–کاتالیتیکی یا UV‑Persulfate مطابق Standard Methods 5310 و ISO 8245 انجام داد. کلیدی‌ترین نکات «حذف کربن غیرآلی، فیلتراسیون برای DOC، کالیبراسیون منظم، نگهداری صحیح نمونه و کنترل کیفیت (blank, spike, duplicate)» هستند.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

​​​​​​​آزمایش اکسیژن محلول (DO) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
11:37
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

آزمایش اکسیژن محلول (DO) در آب و فاضلاب

۱. روش‌های اندازه‌گیری DO

  • روش وینکلر (Winkler Titration)

    1. تثبیت نمونه با MnSO₄ وalkaline KI

    2. اسیدی‌سازی و آزادسازی I₂ متناسب با DO

    3. تیتر با Na₂S₂O₃ تا رنگ ناپدید شود

    4. محاسبه DO بر حسب mg/L از حجم تیتر

  • حسگر الکتروشیمیایی

    • قطبی‌گرافی کلارک (Polarographic Clark): جریان الکترولیتی متناسب با غلظت O₂

    • حسگر گالوانیک: تولید جریان خودبه‌خودی با O₂ به‌عنوان گیرنده الکترون

  • حسگر نوری (Optical/Luminescent)

    • فلورسانس یا فسفرسانس ماده حساس به O₂ (مثلاً ruthenium complex)

    • زمان یا شدت خاموشی فلورسانس ↔ DO

۲. دستگاه‌ها و تجهیزات

  • بسته وینکلر: بطری‌های تیتراسیون، معرف MnSO₄، محلول قلیایی KI، محلول اسید، نشانه‌گر نشاسته

  • DO متر پرتابل: پراب الکترود کلارک یا گالوانیک با جبران دما

  • DO متر رومیزی: حسگر نوری با نمایشگر LCD و ثبت خودکار

  • سیستم همزن (Stirrer): برای توزیع یکنواخت O₂ زیر غشاء الکترود

  • کالیبراسیون: با محلول اشباع اکسیژن (در آب مقطر اشباع با هوای استاندارد)

۳. استانداردها و روش‌های مرجع

  • APHA 4500‑O G/T (Standard Methods): وینکلر کلراتیمتری

  • ISO 5814: تعیین DO با روش وینکلر

  • EPA Method 360.1: الکترود الكتروشیمیایی

  • ASTM D888‑05: روش وینکلر و حسگر الکتروشیمیایی

  • EN 25814: روش نوری برای DO

۴. نکات اجرایی و مراقبتی

  • نمونه‌برداری:

    • پراب را در عمق ≥ 20 cm زیر سطح نگه دارید تا حباب هوا ایجاد نشود

    • اندازه‌گیری را بلافاصله پس از نمونه‌برداری انجام دهید (≤ 15 min)

  • کالیبراسیون:

    • هر روز یا پیش از هر شیفت کاری؛ استفاده از آب اشباع O₂ (هوادهی با هوا یا نیتروژن)

  • دمادماسنجی:

    • DO وابسته به دما است؛ دیتالاگر یا پراب دماسنج‌دار برای جبران خودکار

  • نگهداری الکترود:

    • تعویض غشاء (Clark) هر ماه یا اگر جریان کم شد

    • تمیزکردن مغزی با آب مقطر و پرهیز از تضعیف یا پارگی غشاء

  • جلوگیری از آلودگی:

    • از دست‌زدن به غشاء با دست یا مواد شیمیایی خودداری کنید

    • پراب را پیش از اندازه‌گیری چند بار در نمونه هم بزنید تا اکسیژن مازاد پراکنده شود

  • محدودیت‌ها:

    • فاضلاب با غلظت بالای جامدات معلق ممکن است روی خوانش حسگر تأثیر بگذارد؛ در صورت نیاز نمونه را صاف کنید

خلاصه:
اندازه‌گیری DO را می‌توان با روش وینکلر (APHA 4500‑O G) برای دقت بالا یا حسگر الکتروشیمیایی/نوری (EPA 360.1, ISO 5814) برای سهولت و پایش مداوم انجام داد. کالیبراسیون روزانه، جبران دما، همزدن نمونه و نگهداری دقیق الکترود برای نتایج دقیق ضروری است.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

​​​​​​​آزمایش مواد جامد معلق (TSS) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
11:32
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

آزمایش مواد جامد معلق (TSS) در آب و فاضلاب

۱. اهمیت TSS

  • نشان‌دهنده غلظت ذرات معلق در آب که می‌تواند حامل میکروب، مواد آلی و فلزات سنگین باشد

  • معیار اصلی ارزیابی کارایی فیلتراسیون و فرآیندهای ته‌نشینی در تصفیه آب و فاضلاب

۲. روش انجام آزمون TSS

  1. نمونه‌برداری

    • برداشت حداقل 500 mL در بطری شیشه‌ای یا پلاستیکی تمیز

    • حمل سریع به آزمایشگاه و نگهداری در یخچال تا 24 ساعت

  2. آماده‌سازی و فیلتراسیون

    • وزن کوارتز یا فیلتر سلولزی خشک و خالی (W₁)

    • صاف کردن نمونه با دستگاه فیلتر خلأ یا سرنگ‌فیلتر (قطر منافذ 1.5–2 µm)

  3. شستشو و خشک‌سازی

    • شستن فیلتر با چند میلی‌لیتر آب مقطر برای حذف نمک‌های محلول

    • خشک‌کردن فیلتر همراه با رسوب در فر با دمای 103–105 °C به مدت 1 ساعت

  4. سردسازی و توزین نهایی

    • سردکردن فیلتر در دسیکاتور تا دمای آزمایشگاه

    • وزن مجدد فیلتر با رسوب (W₂)

  5. محاسبه TSS

    TSS (mg/L)=W2−W1Vنمونه (L)×103\{TSS (mg/L)} = \frac{W_2 - W_1}{V_{\{نمونه (L)}}} \times 10^3

۳. دستگاه‌ها و لوازم مورد نیاز

  • فیلتر خلأ یا سرنگ‌فیلتر با منافذ 1.5–2 µm

  • پمپ خلأ یا منبع فشار برای عبور نمونه از فیلتر

  • فر آزمایشگاهی قابل تنظیم در 103–105 °C

  • دسیکاتور برای سردسازی فیلتر

  • ترازو دقیق با دقت ±0.1 mg

  • کوره شستشوی کوارتز یا فیلتر سلولزی

۴. استانداردها و روش‌های مرجع

  • Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater 2540‑D

  • ISO 11923 (Determination of TSS in wastewater)

  • EPA Method 160.2 (Total Suspended Solids, Gravimetric)

  • ASTM D 5907 (Standard Test Method for TSS)

۵. نکات اجرایی و مراقبتی

  • کالیبراسیون ترازو: قبل از هر سری اندازه‌گیری، با وزنه‌های مرجع

  • تمیزی فیلتراسیون: اجتناب از پارگی یا سوراخ‌شدن فیلتر هنگام نصب

  • حجم دقیق نمونه: ثبت حجم نمونه پس از صاف شدن (V)

  • زمان خشک‌کردن کافی: اطمینان از دستیابی به وزن ثابت (دو توزین پشت سرهم با اختلاف < 0.5 mg)

  • شستشوی ملایم فیلتر: جلوگیری از شسته‌شدن ذرات معلق روی فیلتر

  • ثبت شرایط آزمایش: دما، رطوبت آزمایشگاه و زمان خشک‌کردن برای انطباق با استاندارد

  • اجتناب از آلودگی محیطی: پوشاندن فیلترها هنگام سردسازی و حمل و نقل

خلاصه:
روش TSS با صاف‌سازی نمونه، خشک‌کردن رسوب روی فیلتر و توزین گراومتریک مطابق Standard Methods 2540‑D انجام می‌شود. دقت در کالیبراسیون ترازو، تمیزی و یکپارچگی فیلتر، و ثبت حجم نمونه و شرایط خشک‌سازی برای حصول نتایج دقیق ضروری است.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

​​​​​​​اندازه‌گیری هدایـت الکتریکی (Conductivity) و مجموع جامدات محلول (TDS) در آب و فاضلاب

۱۴۰۴/۰۲/۱۳
11:29
امیرحسین ستوده بیدختی
 | 

اندازه‌گیری هدایـت الکتریکی (Conductivity) و مجموع جامدات محلول (TDS) در آب و فاضلاب

۱. اهمیت اندازه‌گیری

  • هدایت الکتریکی (EC) شاخص مستقیم غلظت یون‌های حل‌شده (نمک‌ها، فلزات) است.

  • TDS (Total Dissolved Solids) مجموع جامدات محلول است که معمولاً از EC با ضریب تبدیل تقریب زده می‌شود.

  • کنترل EC/TDS در:

    • آب آشامیدنی (حد مجاز WHO ≤ 1 000 mg/L)

    • آب صنعتی (مشخصات بویلر، برج خنک‌کن)

    • فرآیندهای بیولوژیک (MBR، لجن فعال)

۲. روش‌های انجام آزمون

آزمون شرح واحد

Conductivity فروبردن پراب هدایت در نمونه؛ خواندن EC با جبران دما (25 °C)µS/cm یا mS/cm

TDS (محاسبه) TDS (mg/L)=EC (µS/cm)×k\text{TDS (mg/L)} = \text{EC (µS/cm)} \times kmg/L

TDS (گرما) فیلتراسیون → خشک‌کردن رسوب → توزین: ΔmV×106 \frac{\Delta m}{V} \times10^6mg/L

  • k ضریب تبدیل: معمولاً 0.5–0.7 (بسته به ماتریس آب؛ آب شیرین k≈0.65)

  • روش گرمابی (gravimetric) مرجع ولی زمان‌بر و مناسب آزمایشگاه است.

۳. دستگاه‌ها و مشخصات فنی

  1. پراب هدایت پرتابل

    • محدوده: 0…200 mS/cm

    • دقت: ±0.5 % خوانش

    • تفکیک: 0.01 µS/cm (در محدوده پایین)

    • جبران دما خودکار یا دستی (β≈2 %/°C)

  2. رومیزی (Benchtop) EC متر

    • محدوده: 0.01 µS/cm…1000 mS/cm

    • دقت: ±0.1 % خوانش

    • تفکیک: 0.01 µS/cm

    • کالیبراسیون چند نقطه‌ای با محلول‌های استاندارد (84, 1413, 12 880 µS/cm)

  3. پراب TDS ترکیبی

    • نمایش مستقیم TDS با k قابل تنظیم

    • محدوده: 0…10 000 mg/L

  4. کیفیت پراب

    • الکترود چهارپولی (4‐pole) برای دقت بالا و کاهش اثر پلاریزاسیون

    • مواد مقاوم به خوردگی (تیتانیوم، PEEK) برای فاضلاب

۴. استانداردها و روش‌های مرجع

  • ISO 7888: اندازه‌گیری هدایت آب با الکترود شیشه‌ای/فلزی

  • ASTM D1125: متر کردن EC آب

  • EPA Method 120.1: هدایت الکتریکی در آب

  • APHA 2510 B: اندازه‌گیری EC/TDS

  • Standard Methods 2540 C: تعیین TDS (gravimetric)

۵. نکات اجرایی و مراقبتی

  1. کالیبراسیون دوره‌ای

    • محلول‌های با EC شناخته‌شده: 84, 1413, 12 880 µS/cm

    • حداقل ماهی یک بار یا پیش از هر سری اندازه‌گیری

  2. جبران دما

    • هدایت با دما تغییر می‌کند (~ 2 %/°C)

    • دستگاه‌های مدرن خودکار دما را به 25 °C تبدیل می‌کنند؛ در غیر این صورت β دستی تنظیم شود.

  3. نگهداری پراب

    • شستشو با آب مقطر پس از هر نمونه

    • اجتناب از خشک‌شدن الکترود؛ در محلول نگهداری موقت (معمولاً محلول کالیبراسیون رقیق)

  4. اثر ماتریس

    • آب فاضلاب غلیظ ممکن است نیاز به رقت (1:10 یا بیشتر) داشته باشد

    • ضریب k برای TDS باید براساس آزمون گرما (gravimetric) اصلاح و تعیین شود

  5. رعایت حجم نمونه و همگن‌سازی

    • نمونه‌ی همگن و بدون حباب هوا

    • پراب کاملاً غوطه‌ور در حجم ≥ 50 mL

خلاصه:
EC/TDS را با پراب چهارپولی و کالیبراسیون استاندارد مطابق ISO 7888, EPA 120.1, و APHA 2510B اندازه‌گیری کنید. جبران دما (25 °C)، نگهداری صحیح پراب و تعیین ضریب k برای TDS ضروری‌اند تا نتایج دقیق و قابل‌اتکا حاصل شود.


مرجع تخصصی آب و فاضلاب

لیست مطالب

سعی بر آن است که مطالب مرجع تخصصی آب و فاضلاب شامل مسایل ، مقالات و اخبار عمران آب و فاضلاب,آب و فاضلاب و به صورت تخصصی فرآیند های تصفیه آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب و صنعت آب و فاضلاب باشد.
دانشنامه آنلاین آب و فاضلاب
رشته های مرتبط:مهندسی عمران آب و فاضلاب،مهندسی تکنولوژی آب و فاضلاب،مهندسی آب و فاضلاب،محیط زیست،مهندسی بهداشت محیط،مهندسی آب،مهندسی شیمی و...


امیرحسین ستوده بیدختی
تمامی حقوق این وب سایت متعلق به مرجع تخصصی آب و فاضلاب است. |طراحی و توسعه:امیرحسین ستوده بیدختی|