بررسی روشهای تصفیه فاضلاب شهری
انتخاب هریک از روش های تصفیه و درجه تصفیه فاضلاب بستگی به شرایط دفع پساب ، شرایط محیطی (از قبیل رطوبت و درجه حرارت) و روش دفع دارد.
الف) تصفیه هوازی : این روش شامل تصفیه فاضلاب به کمک لاگون های هوادهی ، لجن فعال ، صافی چکنده و دیسک چرخان می باشد.
ب) تصفیه بی هوازی : شامل تصفیه فاضلاب به کمک سپتیک تانک ، ایمهاف تانک و تصفیه توسط زمین می باشد. روشهای تصفیه بی هوازی برای شهر های بزرگ مفید نخواهد بود ، چراکه راندمان تصفیه در مورد این گونه روشها بسیار پایین می باشد ولی کاربرد این روشها برای تصفیه فاضلاب جوامع کوچک قابل مطالعه و قابل بررسی است .
همچنین کاربرد لاگون های هوادهی یا برکه های تثبیت نیز به خاطر زیاد بودن مساحت زمینی که نیاز دارد و همچنین بخاطر اینکه مقدار زیادی از فاضلاب تبخیر شده و این مسئله در مناطق با آب و هوای خشک فاقد هرگونه توجیه اقتصادی است ولی در صورتیکه تصفیه فاضلاب برای یک شهرک یا یک روستای بزرگ مطرح باشد، در اینصورت میتوان تصفیه فاضلاب را به کمک برکه تثبیت مورد بررسی قرار داد. روش تصفیه فاضلاب به کمک دیسک چرخان نیز اغلب برای صنایع و یا جوامع کوچک کاربرد دارد.
فاز دوم تصفيه خانه شمال اصفهان
با توجه به توسعة شهر اصفهان و ازدياد جمعيت، از همان ابتداي بهره برداري از فازفعلي افزايش ظرفيت تصفيه خانة شمال تا حد1/200/000 نفر از همان ابتداي بهره برداري از فاز فصلي پيش بيني شده بود كه متعاقب آن پس از طراحي فرآيند توسط شركت اطريشي (ASE) Austrian Environment، احداث تصفيه خانه در سال1376 آغاز گرديد . مراحل سازه اي توسط شركت خاكديش و نصب تجهيزات توسط شركت تامكار و تكميل آن توسط شركت آب و فاضلاب اصفهان در سال1384 بهره برداري از آن شروع مي شود. اساس طراحي اين تصفيه خانه براي بارگذاري54 گرم BOD5 براي هر نفر مي باشد. ماكزيمم دبي فاضلاب ورودي در100 درصد بهره برداي180 هزار مترمكعب در روز (2083 ليتر در ثانيه) مي باشد.و ظرفيت اسمي تصفيه خانه800 هزار نفر
مي باشد.
واحدهاي اين فاز به شرح زير مي باشد :
ايستگاه پمپاژ
فاضلاب ورودي توسط دو خط لولة دايره اي1200 ميليمتري GRP از كلكتور1600 ميليمتر فاز فعلي انشعاب گرفته شده و پس از عبور از عرض جاده به ايستگاه پمپاژ اين فاز منتقل مي گردد. در اين ايستگاه6 دستگاه پمپ حلزوني با ظرفيت هر پمپ2000 مترمكعب در ساعت وجود دارد كه فاضلاب را از عمق5/4 متري به سطح تصفيه خانه منتقل مي كند.
واحد آشغالگيري
فاضلاب ورودي از ايستگاه پمپاژ توسط يك كانال روباز عريض به سمت دو كانال آشغالگير با عرض هر كدام3/2 متر هدايت مي گردد. در اين كانالها دو دستگاه آشغالگير ميله اي نصب شده كه ظرفيت هر آشغالگير5000 مترمكعب در ساعت است. عمق فاضلاب دركانال آشغالگير35/1 متر و حداكثر سرعت فاضلابm/s1 مي باشد. فاصلة بين ميله ها20 ميليمتر است. آشغالهاي دفع شده پشت ميله ها توسط چنگك تميز كننده آشغالگير بر روي نوار نقاله ريخته شده و سپس دفع مي گردد.
فاز اول تصفيه خانه شمال اصفهان
تصفية فاضلاب به منظور حفظ بهداشت و سلامت جامعه، حفاظت از منابع حياتي محيط زيست (آب، خاك، هوا) و استفاده مجدد از پساب انجام مي شود. در بين شهرهاي ايران، اصفهان يكي از قديمي ترين شهرها در احداث تصفيه خانه هاي فاضلاب بوده است. بالا بودن سطح آب زيرزميني به علت وجود رودخانة زاينده رود در وسط شهر و استفاده آب شرب از چاههاي خانگي باعث افزايش شيوع بيماريهاي واگير از جمله بيماري هاي انگلي در اصفهان شده بود، بطوريكه در سالهاي1345 تا1350 اصفهان در شيوع بيماري انگلي كرم آسكاريس از رتبة بالايي برخوردار بوده است؛ به همين دليل با پيگيري مردم اصفهان و سازمان برنامه و بودجه از سال1340 نسبت به احداث شبكة جمع آوري و تصفيه خانة فاضلاب اقداماتي صورت گرفت كه در پي آن ابتدا تصفيه خانة جنوب در سال1346 راه اندازي گرديد. همچنين طرح تصفيه خانة شمال همزمان آماده گرديد و قرار بود در خيابان پروين اعتصامي در سال1356 احداث گردد كه بنا به دلايلي طرح جابه جا گرديدو سپس كلنگ احداث تصفيه خانة شمال با ظرفيت400 هزار نفر در سال1360 در محل فعلي (جاده حبيب آباد) به زمين زده شد و در سال1366 بطور رسمي بهره برداري از آن آغاز گرديد. با افزايش ظرفيت تصفيه خانه و تعداد انشعابات فاضلاب در سال1376 كلنگ احداث فاز توسعه با ظرفيت800 هزار نفر زده شد كه در سال1384 به بهره برداري رسید.
تصفیه خانه شرکت شهرصنعتی البرز
در امور تصفيه فاضلاب برنامه هاي كاري مشخص شده طبق معمول همه روزه در بخش فني شامل تعمير ونگهداري تجهيزات ودر بخش فرايندي كنترل وپايش فاضلاب هاي روزانه با نظارت كامل در حال انجام مي باشد.
در حال حاضر حدود 1600 واحد صنعتي وتجاري و بخشي از فاضلاب شهري و خانگي شهر الوند وبيدستان از طريق شبكه جمع آوري پساب ها به تصفيه خانه هدايت وتصفيه مي شود وكيفيت پساب تصفيه شده مطابق با استاندارد هاي زيست محيطي بوده وآب آن مورد مصرف كشاورزان منطقه مي باشد .لازم به ذكر است كه كنترل وشناسايي كليه صنايع مستقر در محدوده شهر صنعتي البرز به جهت اينكه پساب ناشي از سوي آن صنايع در محدودة شرايط قابل پذيرش تصفيه خانه باشد به صورت هر 6ماه يكبار صورت مي گيرد تابتوان با طبقه بندي كليه صنايع به لحاظ ميزان بار آلودگي ، شرايط بهينه اي را براي تصفيه فاضلاب شهر صنعتي البرز مهيّا كرد.
انرژي برق كه عمده ترين انرژي مصرفي امور تصفيه فاضلاب مي باشد .با توجه به ضرايب مصرفي پيك بار شبانه روز برنامه ريزي صورت گرفته ومقدارقابل ملاحظه اي مصرف انرژي كاهش داده شده است . در حالي كه تصفيه فاضلاب با ظرفيت اشاره شده به آن سيستم وارد شده عمليات تصفيه به صورت كامل انجام مي گردد.وبعد از عمليات گند زدايي و ميكروب كشي (كلر زني ) با شرايط واستاندارد آب هاي كشاورزي ، از مجموعه تصفيه خانه خارج وبه امور زراعت تحويل مي گردد.
تصفیه خانه فاضلاب غرب اهواز
تصفیه خانه فاضلاب غرب اهواز
در جهان کنونی موضوع دفع بهداشتی فاضلاب خانگی یکی از شاخصهای مهم زیست محیطی، مطرح است و از همین روست که سازمان جهانی بهداشت همواره تأکید میکند لولهکشی آب شهری هنگامی اهمیت و ارزش اصلی خود را خواهد داشت که در کنار آن شبکه جمعآوری، انتقال و تصفیه فاضلاب وجود داشته باشد.
تصفیه خانه فاضلاب غرب اهواز در زمینی به مساحت 13 هکتار در سال 72 به بهرهبرداری رسید که با عنایات الهی و تلاش پرسنل زحمتکش آبفای اهواز به اهداف کیفی و کمی خود دست یافته و نیز توانسته 8 هکتار آن را به فضای سبز (درختان فصلی، گلها و چمنکاری) تبدیل کند سرانجام از طرف سازمان محیط زیست به عنوان واحد سبز سال 87 شناخته شد.
با توجه به اینکه رودخانه کارون تنها منبع آب آشامیدنی شهر اهواز، روستاها و شهرهای پایین دست بوده، شرکت آبفای اهواز برای جلوگیری از آلودگی این منبع خدادادی آب شیرین با ساخت تصفیه خانه فاضلاب غرب اهواز توانسته است قسمتی از آلودگی این رودخانه را کاهش داده و در آینده نزدیک نیز با ساخت تصفیه خانه بزرگ فاضلاب شرق تمامی فاضلابهای ورودی به رودخانه کارون را تصفیه نماید.
شبکه و تصفیه خانه فاضلاب شهر صنعتی کاوه
سیستم جمع آوری فاضلاب در شهر صنعتی کاوه از سال 74 آماده بهره برداری و یک سال بعد ، در دی ماه سال 75 تصفیه خانه فاضلاب شهر صنعتی با حدود 100 مشترک رسماً به بهره برداری رسیده و از آن زمان تا کنون با کیفیت بسیار مطلوب در حال بهره برداری می باشد و تعداد مشترکین آن در حال حاضر بیش از 600 واحد صنعتی ، خدماتی و مجتمع های مسکونی می باشد.
مهمترین اهدافی که شرکت شهر صنعتی کاوه در بخش جمع آوری و تصفیه فاضلاب مد نظر داشته و بطور مستمر پیگیری می نماید بشرح ذیل می باشد :
1- فراگیر نمودن خدمات فاضلاب در حوزه تحت پوشش.
2- اقتصادی نمودن خدمات تصفیه فاضلابها و پایین آوردن قیمت تمام شده این فرآیند.
3- حفظ تعادل محیط زیست حوزه تحت پوشش.
4- پیش بینی لازم برای پاسخگوئی به نیازهای آتی حوزه تحت پوشش.
5- حفظ و توسعه بنیه مالی ، فنی و انسانی برای پاسخگوئی به مسئولیتها.
6- پاسخگوئی به مراجع قانونی ذیربط.
(مهمترین برنامه شرکت شهر صنعتی جهت اجرایی نمودن اهداف بالا:
1- برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری شبکه ها و تأسیسات.
2- رعایت استانداردها و ضوابط.
3- برقراری انشعابات بعد از مراحل فنی، قراردادی و قانونی.
4- تدوین برنامه های کنترل بحران.
5- کنترل حوادث و اتفاقات.
6- شناسائی و کنترل موارد وعوامل آلوده کننده خارج از استاندارد.)
تصفیه خانه فاضلاب شهرک صنعتی کلات مشهد
صنایع مختلف فاضلاب هایی با آلودگی های متفاوت تولید می کنند که ورود آنها به محیط زیست بدون تصفیه مناسب خسارات زیادی برای محیط زیست دارد. از اینرو این فاضلابها باید با عملیات تصفیۀ مناسب پاک سازی شود تا ضمن جلوگیری از آلودگی محیط زیست و شیوع انواع بیماری ها، بتوان از پساب حاصل برای کشاورزی استفاده کرد. استفادۀ مجدد از فاضلاب یکی از راهکارهایی است که برای مدیریت منابع آب و همچنین جلوگیری از آلودگی این منابع استفاده می شود. با توجه به تعداد زیاد کارخانه ها و کارگاههای صنعتی در یک شهرک صنعتی روش متداول، اختلاط، یکنواخت سازی و تصفیه فاضلاب تمام کارگاه ها در یک واحد است.
فاضلاب شهرک صنعتی کلات که از 400 کارخانه و کارگاه ناشی می شود، توسط تصفیه خانۀ این شهرک تصفیه می شود. این تصفیه خانه با توجه به تنوع واحد های فرایند بیولوژیک یکی از تصفیه خانه های مجهز در این زمینه به حساب می آید که در آن 5 روش مجزای تصفیه به طور همزمان و به صورت سری استفاده می شود. فاضلاب خروجی این تصفیه خانه به مصارف کشاورزی می رسد.
مشخصات طرح:
مساحت سایت : 40000m2
تاریخ شروع بهره برداری: 81/9/18
جمعیت معادل تصفیه خانه ها: 150000 نفر
مدت اجرا: 18 ماه
هزینه احداث: 8 میلیارد ریال
اجزای طرح:
ورودی، آشغالگیر، دانه گیر، پمپ خانه1، UABR، متعادل ساز، پمپ خانه 2، UASB، سلکتور، SBR، Wetland
جزئیات طرح:
حدود 400 کارخانه به این تصفیه خانه متصل است. این تصفیه خانه از واحدهای زیر تشکیل شده است:
لاگون و حوضچه آرامش با سیستم بی هوازی ، سیستم UABR، UASB، سلکتور ، SBR و Wetland
COD ورودی بینppm 7000 تا ppm 8000 و COD خروجی کمتر از ppm 200 است.
TSS ورودی بین 300 تا 400 گاهاً تا 2000 ppm و TSS خروجی بین 50 تا ppm 150 است.
و دبی ورودی بین 1200 تا 1500 متر مکعب در روز.
در این تصفیه خانه نیز مانند اکثر تصفیه خانه های پساب صنعتی BOD اندازه گیری نمی شود چون شاخص خوبی برای اندازه گیری آلودگی فاضلاب صنعتی نیست.
آزمایشات pH، دما، EC و TDS به صورت روزانه انجام می شوند. COD و MLSS هر دو روز یک بار انجام می شود.
روش تصفیه کاملاً بیولوژیکی است و از هیچ مادۀ شیمیایی در راکتورها استفاده نمی شود.
فاضلاب انواع صنایع از جمله رنگ رزی، لبنیات، فولاد سازی و ... به این تصفیه خانه متصل است. رنگ فاضلاب ورودی قهوه ای تیره است. صنایعی که آلودگی زیادی دارند مثل لبنیات و الکل سازی بنا به تشخیص کارشناس تصفیه خانه باید پیش تصفیه داشته باشند. در صورت ورود مستقیم فاضلاب این کارگاه ها، عملکرد سیستم مختل می شود. مخصوصاً در راکتورهای بیهوازی در ابتدای فرایند، که میکروارگانیزهای آن نسبت به تغییرات شرایط محیطی خیلی حساس هستند. پساب خروجی تصفیه خانه به مصارف کشاورزی می رسد.
تصفيه خانه فاضلاب چرمشهر
صنایع مختلف فاضلاب هایی با آلودگی های متفاوت تولید می کنند که ورود آنها به محیط زیست بدون تصفیه مناسب خسارات زیادی برای محیط زیست دارد. از اینرو این فاضلابها باید با عملیات تصفیۀ مناسب پاک سازی شود تا ضمن جلوگیری از آلودگی محیط زیست و شیوع انواع بیماری ها، بتوان از پساب حاصل برای کشاورزی استفاده کرد. استفادۀ مجدد از فاضلاب یکی از راهکارهایی است که برای مدیریت منابع آب و همچنین جلوگیری از آلودگی این منابع استفاده می شود. با توجه به تعداد زیاد کارخانه ها و کارگاههای صنعتی در یک شهرک صنعتی روش متداول، اختلاط، یکنواخت سازی و تصفیه فاضلاب تمام کارگاه ها در یک واحد است.
صنایع چرمسازی حجم زیادی فاضلاب با غلظت بالای آلاینده ها تولید می کنند که فاضلاب آنها حتماً باید تصفیه شود. این فاضلاب COD بالایی داشته و حاوی کروم می باشد و چون فقط فاضلاب یک نوع صنعت (صنایع چرمسازی) به این تصفیه خانه منتقل می شود، فاضلاب ترکیب نسبتاً ثابت و مشخصی دارد.
تصفیه خانۀ فاضلاب چرمشهر مشهد در فاصلۀ 2 کیلومتری از صنایع مربوطه ساخته شده و دارای بخشهای ته نشینی اولیه و سیستم هوادهی و ته نشینی دو مرحله ای به صورت سری (Batch) است. فاضلاب ورودی به این تصفیه خانه عمدتاً مربوط به صنایع مرتبط با چرم سازی است.
مشخصات کلی تصفیه خانه
شروع بهره برداری: سال 1383
کل مساحت تصفیه خانه: 10 هکتار
TSS ورودی: ppm 7000
TSS خروجی: ppm 200
دبی ورودی: متر مکعب در روز
دبی طراحی: متر مکعب در روز
pH ورودی: 12 و pH خروجی: 8
COD ورودی: ppm 8500
COD خروجی بسته به دبی فاضلاب ورودی بین ppm 1000 تا ppm 2000
طول خط انتقال: km 2
قطر لولۀ خط انتقال فاضلاب به تصفیه خانه:mm 300 و جنس لوله: آزبست
ابعاد حوضچۀ ته نشینی: طول m 60 ، عرضm 10 و عمقm 3