مرجع تخصصی آب و فاضلاب

رعایت حریم منابع آب سطحی اعم از رودخانه ها و تالاب ها یکی از راه­های حفاظت از این نوع منابع است. میزان آلودگی وارده به آب­های سطحی که ناشی از اعمال مستقیم و غیر مستقیم انسانی است با رعایت حریم تعیین شده و عدم ساخت و ساز در این حریم قابل کنترل است. همچنین با توجه به توان خودپالایی آب­ها آلودگی به وجود آمده تا حد زیادی مرتفع می شود.

مقررات موجود پیشنهادی در سه مورد برای آب­های سطحی با قابلیت شرب، اراضی تالابی و رودخانه­های دایمی مورد بحث می باشند؛

 

 

ـ  حریم آب­های سطحی دارای قابلیت شرب

بالا بودن کیفیت آب­های سطحی تنها با کنترل آلودگی­های ناشی از منابع آلاینده و از طریق اعمال ضوابط و مقررات صحیح امکانپذیر است. در کشور ما علی­رغم وجود قوانینی به دلیل مسائل حقوقی و اجرایی متعدد، همواره رعایت حریم و اعمال هر نوع ممنوعیت برای ساخت با هدف حفظ کیفیت منابع آب با مانع روبرو بوده و دشواری­هایی را بوجود آورده است.

1ـ حریم درجه 1

آنچه در مباحث قانونی با عنوان آیین­نامه نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانه­ها، انهار، مسیل­ها، مرداب­ها و برکه های طبیعی آمده، حریم رودخانه و انهار طبیعی را اعم از دائمی و فصلی از یک متر تا 20 متر بسته به مورد معین می­کند. در صورتی که برای انتقال آب شرب از کانال سود برده شود حریم مذکور همان حریم تعیین شده در قانون توزیع عادلانه آب است که بسته به دبی آب از یک تا 12 متر از طرفین کانال است.

همچنین سازمان حفاظت محیط زیست در این مورد مقررات خاصی را در مبحث ضوابط و معیارهای استقرار صنایع و مراکز خدماتی اعلام کرده که طبق آن گروه صنایع "د" و "ه" که از صنایع آلوده کننده به شمار می­آیند باید حداقل فاصله استقرار برابر با 200 متر از رودخانه دائمی داشته باشند.

با توجه به روش فعلی دفع فاضلاب در بیشتر شهرهای کشور، یعنی استفاده از چاه جذبی که روش سنتی است یا جمع­آوری ناقص آب و ورود فاضلاب بدون تصفیه به داخل رودخانه، آلودگی رودخانه­های مجاور شهرها بسیار محتمل است. همچنین از دیدگاه قانونی تعداد بسیاری از صنایع نباید در حریم زیست­ محیطی شهرها استقرار یابند ولی عملا بسیاری از این صنایع در محدوده حریم شهری فعالند که آلودگی ناشی از این صنایع نیز بر آلودگی آب رودخانه­ها افزوده است. با در نظر گرفتن این موارد، برای جلوگیری از آلودگی رودخانه­های دارای قابلیت شرب همان فاصله 200 متر از هر طرف به عنوان حریم درجه اول پیشنهاد می­شود. همچنین پیشنهاد می­شود هر گونه لوله­گذاری برای هدایت هر نوع پساب بدون رعایت استانداردهای موجود در مطالعه همه جانبه ممنوع شده و هدایت آب­های سطحی مناطق مسکونی و کشاورزی به رودخانه با تاکید و نظارت ارگان مسئول آبرسانی و رعایت مسائل و ضوابط زیست محیطی انجام گیرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب