مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کیفی لجن تصفیه خانه فاضلاب شهر سرکان و مقایسه آن با استانداردهای زیست محیطی استفاده مجدد در سال 1380
مهدی فرزادکیا - استادیار گروه بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی درمانی
حشمت الله طاهر خانی - دانشیار گروه انگل شناسی ، دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی درمانی ه
چکیده مقاله:
در حال حاضر عدم پایش کیفی لجنهای خروجی از تصفیه خانه های فاضلاب کشور در اغلب موارد موجب راهیابی آنها بصورت خام به طبیعت و بروز مشکلات زیست محیطی شده است. تصفیه خانه فاضلاب شهر سرکان در استان همدان در شمار تصفیه خانه هایی است که لجنهای دفعی آن غالبا بدون هیچ کنترل بهداشتی بعنوان کود برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد . هدف اصلی این تحقیق ، مطالعه کیفی لجن خروجی از تصفیه خانه فاضلاب سرکان و مقایسه آن با استانداردهای زیست محیطی استفاده مجدد از لجن می باشد . در این راستا مشکلات موجود تصفیه خانه و راهکارهای اصلاحی آن نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت . این تحقیق به مدت 12 ماه در طول سال 1380بر روی لجنهای دفعی تصفیه خانه سرکان انجام شد. در این طرح شاخصهای تثبیت نظیر PH ، نسبت ، SOUR و (VS/TS) ، فلوتاسیون ، رنگ و بوی لجن و خصوصیات بیولوژیکی لجن شامل تعیین محتملترین تعداد کلی فرم و فیکال کلی فرم و شمارش تعداد تخم انگل مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت . میانگین سالانه پارامترهای SOUR و (VS/TS) در لجنهای دفعی از تصفیه خانه به ترتیب برابر 0/73 و (پارامتر در متن اصلی مقاله ) بود. لجنهای خروجی غالبا به رنگ قهوه ای تیره با بوی تعفن و دارای PH خنثی بوده که در مدت بوده کوتاهی دچار فلوتاسیون می شدند. میانگین دانسیته فیکال کلی فرم در گرم جامدات خشک لجن (7)10×8/97 و میانگین تعداد تخم انگل در چهار گرم جامدات خشک لجنهای دفعی در چهار فصل سال 251 بر اورد گردید . لجنهای دفعی از این تصفیه خانه ، لجنهای خام و تثبیت نشده هستند که کیفیت میکروبی آنها پایین تر از کلاس B مقررات میکروبی USEPA می باشد . دفع و یا استفاده مجدد از این لجنها در کشاورزی به شدت سلامت و بهداشت عمومی مردم را به خطر می اندازد از اینرو بایستی تثبیت این لجنها قبل از دفع مورد تاکید قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب شهری ، تثبیت لجن ، دفع و استفاده مجدد لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی وضعیت تثبیت و قابلیت استفاده مجدد لجن تصفیه خانه های موضعی فاضلاب تهران
مهدی فرزادکیا - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان
چکیده مقاله:
امروزه مدیریت لجن مشتمل بر روشهای تصفیه، دفع بهداشتی یا استفاده مجدد از لجنهای فاضلاب از اصول کلی تصفیه فاضلابهای شهری قلمداد می شود. مجموعه این اقدامات علاوه بر مزایای بهداشتی در جلوگیری از بروز آلودگیهای زیست محیطی دارای سودمندیهای اقتصادی ویژه ای چون احیا بافت خاکها و استفاده از آب و خصوصیات کودی لجن نیز می باشد. بررسیهای انجام شده بر روی تعدادی از تصفیه خانه های موضعی تهران نشان داد که لجنهای دفعی این تصفیه خانه ها عمدتاً لجنهای خام و تثبیت نشده هستند که کیفیت میکروبی آنها در کلاس B استاندارد میکربی USEPA قرار می گیرد. براین اساس استانداردهای USEPA این لجنها قابلیت احیای خاکهای نامرغوب و استفاده در اراضی جنگلی را داشته اما به لحاظ کیفیت میکروبی نامطلوب به هیچوجه قابلیت استفاده در اراضی کشاورزی و سبزیکاری را ندارند. در صورتیکه استفاده از این لجنها بعنوان کود مورد توجه قرار گیرد بایستی از فرآیندهای تثبیت لجن نظیر کمپوست با توده های هوادهی ثابت بمنظور ارتقاء کیفیت این لجنها استفاده نمود. نکته حائز اهمیت این است که متاسفانه در حال حاضر هیچگونه استاندارد زیست محیطی و برنامه پایش منظمی در خصوص کنترل کیفیت لجنهای خروجی از تصفیه خانه های فاضلاب در کشور وجود ندارد که این مسئله عملاً کنترلهای قانونی سازمانهای ذیربط بر نحوه دفع یا استفاده مجدد از لجنها را غیر ممکن ساخته است.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب شهری- تثبیت لجن- دفع و استفاده مجدد لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تصفيه لجن و فاضلاب شهري

واحد هاي تصفيه فاضلاب شهري در ايالت متحده آمريكا جهت فاضلاب خام شهري شامل مراحل مقدماتي ،اوليه و ثانويه مي شوند و در برخي ازمراحل تصفيه هاي اضافي به پساب تصفيه شده (كه يك جريان تغليظ شده از جامدات در مايع است)بنام لجن تبديل ميشود.لجن تصفيه شده مورد نياز براي مصرف يادر دسترس كه تصفيه اضافي پساب ممكن است فرصت مصرف مجدد آن را فراهم كند.در روش اجرائي تصفيه فاضلاب شهري كه شامل مرحله مقدماتي براي تخليه پساب تصفيه شده به آبهاي سطحي استفاده مي شود نه براي تسهيل استفاده برروي محصولات كشاورزي .
چون روشهاي تصفيه فاضلاب شهري در ايالت متحده آمريكا به خوبي تاسيس شده و چون پساب مربوط به برخي قسمتهاي تصفيه فاضلاب شهري هر دوبه آبهاي سطحي تخليه مي شوند و نيز براي آبياري زمينهاي كشاورزي مورد استفاده قرار مي گيرد ،سطوح بالاتر ياثانويه تصفيه فاضلاب اساسا"براستفاده مجدد فاضلاب در آبياري زمينهاي كشاورزي در ايالت متحده آمريكا مقدم تراست
رابطه تصفيه لجن و فاضلاب شهري با توليدات كشاورزي بصورت نمودار در تصوير 1-3 نشان داده شده است .همان طور كه نشان داده شده است استفاده مجدد از فاضلاب براي توليد موا د غذائي‌يانياز مصرف مجدد ديگري از قبيل تخليه به آبهاي زير زميني و ياآبياري زمينهاي شهري اساسا"بعد از تصفيه ثانويه فاضلاب اتفاق مي افتد وممكن است به تصفيه اضافي نياز داشته باشد . در تصفيه ثانويه براي توليد آب بازيافتي(يا براي تهيه آب به نحوي كه مجدداستفاده شود)اغلب مواد منعقدكننده ،*****اسيون وموادضدعفوني كننده اضافه مي شود .نمودار 1-3 همچنين منشاءتصفيه لجنهاي فاضلاب شهري مورد استفاده براي زمينهاي كشاورزي رانشان ميدهد در اين تصفيه لجنها ممكن است به روش پركردن زمين يادفن،دفع شود يابراي توليد محصولات غذائي يا مصارف ديگري مثل پرورش و ايجاد جنگل وكشاورزي وتوليدمحصولات غيرغذائي استفاده شود .
اين مبحث بطور خلاصه مقادير وويژگيهاي لجن وپساب تصفيه شده رامرور مي كند ،سپس فرايندهاي استفاده شده در تصفيه متعارف فاضلاب (كه به عنوان تصفيه مقدماتي ،اوليه ،ثانويه تعريف شده است )بويژه فرايندهاي مربوط به يكنواخت سازي كاربرد فاضلاب براي محصولات كشاورزي و فرايندهاي تصفيه لجن را امتحان ميكند .

كيفيت وكميت لجن وپساب فاضلاب شهري

فاضلاب شهري ،منبع آب مصرفي جوامع را تامين ميكند .در سال 1990،ميانگين مصرف سرانه هرمنطقه ازسيستمهاي منابع آبي عمومي درا يالت متحئه آمريكا 184گالن (700ليتر )در روز بود .در نواحي خشك ،توليد فاضلاب شهري اساسا"كمتر از مقدار دريافتي براي منابع آبي است ،امادر برخي نواحي جريان فاضلاب به دليل نفوذ وشناور شدن درون سيستمهاي جمع آوري فاضلاب به منابع آبي وارد ميشود .
مصرف 85%آب به عنوان يك براوردي از توليد فاضلاب شاخص بكار ميرود .(هنري و هينك در سال 1989 )يك شهري باجمعيت 200000نفري ميانگين حدودا"31ميليون گالن ،فاضلاب خام توليد مي كنند (حدودا"117ميليون متر مكعب در روز ).مقدار پساب فاضلاب تصفيه شده خروجي بطور محسوس از مقدار اوليه فاضلاب خام كمتر نشده است .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

در سیستم های تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی از فرآیندهای مختلفی استفاده می شود. یکی از مشهورترین این فرآیندها، لحن فعال (یا به صورت خاص لجن فعال از نوع هوادهی گسترده) است که در بیشتر نقاط دنیا به کار گرفته می شود.

با تحقیقات گسترده ای که بر روی این سیستم صورت گرفته است. فرآیندهای تکمیل شده مختلفی از لجن فعال معرفی گردیده است. یکی از این فرآیندهای تکمیل شده لجن فعال SBR و در سال های اخیر سیستم پیشرفته ای به نام IDEA می باشد.

IDEA فرآیند ساده، پیشرفته و اقتصادی است که برای تصفیه فاضلاب جوامع کوچک به کار می رود و استانداردهای زیست محیطی پساب خروجی را با شرایط مناسبی برآورده می سازد. در واقع IDEA که نوع پیشرفته ای گسترده می باشد.

از مزایای این سیستم علاوه بر اکسیداسیون مواد آلی گزینه می توان به نیترات زائی، نیترات زدائی، ته نشینی جامدات، عدم نیاز به حوض ته نشینی اولیه و جداسازی پساب تصفیه شده از لجن ته نشین شده اشاره کرد.

هوادهی دوره ای فاضلاب رشد باکتری ها را تسریع کرده و سبب تجزیه مواد آلی به محصولاتی از قبیل آب، دی اکسیدکربن، سلول های جدید و نمک های نیتراته می گردد.

در این فرآیند تصفیه کامل شامل سه مرحله پیوسته هوادهی، ته نشینی جامدات و جداسازی جریان خروجی می باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب