مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سدهای سنگریز

این سدها خودبخود غیر همگن می باشند و حتماً باید یک بافت آب بند در مرکز آن قرار گرفته باشد. شکل این سدها درست مانند سد ناهمگن خاکی با هسته رسی می باشد با این تفاوت که در مرکز سد به جای رس از سنگ ریزه نفوذ ناپذیر استفاده می شود و در دور تا دور سد سنگریزه های دشت تر ریخته می شود. در برخی موارد رویه سد را به جای سنگریزه با بتن می پوشانند که در آن صورت دیگر نیازی به هسته آب بند نمی باشد.

 اینگونه سدها اغلب از نوع بلند می باشندو دربرابر زلزله بسیار مقاوم هستند . سنگهای ریخته شده برای سد بایستی خاصیتهایی از قبیل جذب کم آب ، سایش کم ، مقاومت فشاری بالا و در برابر سرد و گرم شدن مقاومت خوبی داشته باشند.در ارتباط با سدهای خاکی دشواریهایی از قبیل خطر آب شکستگی سد به علت تراوش و یا تاثیر آب بر روی شیب بالادست وجود دارد . سرریز باید از بتن و مصالح غیر قابل شسته شدن ساخته شود . هزینه سرریز، خصوصا در مناطق در معرض سیل های بزرگ می تواند در حدود هزینه خود بدنه سد باشد . سد سنگریز در بسیاری موارد پاسخگوی نیازهای طرح است . سنگریز به مراتب از خاک پایدارتر و قابلیت شسته شدن آن کمتر است . شیب های بدنه سد سنگریزه ای از بسیاری خاک های دیگر تندتر بوده که باعث صرفه جویی در هزینه می شود .در بسیاری مناطق دور افتاده به علت عدم وجود خاک مناسب ، سد سنگریزه ای اقتصادی ترین راه حل است. رویه بالادست و یا هسته را می توان با ماستیک ، بتن ، و یا رس آب بندی نمود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب