مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی ویژگی های کمی و کیفی الودگی رودخانه بابلرود از سالهای 83-80 و ارائه راهکارهای اجرایی مناسب
نعمت اله قنبری - اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران
پریا مرادی - اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران
چکیده مقاله:
امروزه دفع ناصحیح فاضلاب در شهرهای کرانه دریای خزر مشک بزرگی را برای ساکنین آن بوجود آورده است. عدم وجود تصفیه خانه فاضلاب شهری در شهرستان بابل و بابلسر و هدایت این فاضلاب ها به رودخانه بابلرود بصورت خام و هیچگونه تصفیه فیزیکی و شیمیایی ، تخلیه فاضلابه ای صنعتی و وارد شدن مازاد کود استفاده شده برای زمین های کشاورزی توسط آبهای باران و یا تراوش در طول بهار و تابستان باعث آلودگی بخصوص آلودگی میکروبی وتهدید آبزیان در رودخانه بابلرود و دریای خزر گردیده است . هدف بررسی ویژگی های کمی و کیفی رودخانه بابلرود و ارائه راهکارهای اجرایی مناسب می باشد. در این مطالعه با انتخاب 3 ایستگاه نمونه برداری در نقاط بالا دست . میان دست و پایین دست به ترتیب تحت عنوان ایستگاههای شماره 3و 2 و 1 در چهار فصل سال طی سالهای 83-80 اقدام به 19 مورد نمونه برداری از پارامترهای مختلف فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی نظیر COD , BOD , PH , EC . TDS . TSS . DO , NH4 , NO3 ,PO4 و توتال کلیفرم و کلیفرم مدفوعی طبق روش های استاندار به عمل آمد و سپس مورد سنجش و بررسی قرار گرفت . نتایج نشان دادند که مقدار میانگین سالیانه COD در ایستگاه 3 (مصب) طی سالهای 83 و82 و 81 و 80 به ترتیب 5 و 38 و 66/142 و 60/6 میلی گرم در لیتر و مقدار میانگین سالانه BOD5 به ترتیب 30 و 17 و 43 و 10 میلی گرم در لیتر نسبت به سایر ایستگاههای نمونه برداری از آهودگی بیشتری برخوردار بوده است یعنی متوسط میزان BOD5 تعیین شده طی ساهای یاد شده به ترتیب 4/6 و 6/8 و 3 و 2 برابر حد استاندارد آن بوده است . مقدرا میانگین فصلی COD , BOD نیز نتایج مشابه ای را نشان داده اند. مقدار میانگین سالیانه فیکال کلیفرم طی سال 80 لغایت 83 در ایستگاه 3 (مصب) به ترتیب حدود 4 و 2و 4/4 و 2/5 برابر حد استاندارد (400 عدد در 100 میلی لیتر) تعیین شده است . ایستگاههای مورد سنجش بصورت فصلی و سالیانه برخوردار بوده است. لذا پیشنهاد می گردد با مدیریت صحیح جهت دفع مناسب فاضلاب های شهری و روستایی ، صنعتی ، کشاورزی و شیرابه های ناشی از دفع نامناسب زباله ، برداشت اصولی از بستر رودخانه ، رعایت حریم رودخانه و غیره به منظور جلوگیری از آلودگی آن و در نهایت دریای خزر در جهت حفظ موجودات آبزی اقدام عاجلی بعمل آید.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب ، بابلرود ، آهودگی میکروبی ، بیوشیمیایی ، فیزیکی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

کاربرد پارامترهای فیزیکی کیفیت آب
1-1 مواد جامد معلق (TSS)
-جامدات میتوانند به دو صورت معلق و محلول در آب وجود داشته باشند.
-ذرات جامد معلق در آب ممکن است از ذرات آلی، معدنی ویا امتزاج ناپذیر تشکیل شده باشند.
-جامدات معدنی نظیر خاک رس، لای و سایر مواد تشکیل دهنده خاک طبیعی
-جامدات آلی نظیر ریشه گیاهان و جامدات بیولوژیکی ( سلول های جلبکی، باکتری ها و غیره)
-مواد جامد معلق که در اثر عملکرد فرسایشی آب جاری بر روی سطح خاک ایجاد میشوند، تحت عنوان آلاینده های طبیعی شهرت دارند. بعلت خاصیت جذب خاک، مواد معلق به ندرت در آبهای زیرزمینی یافت میشود.
-سایر مواد معلق ممکن است در اثر استفاده انسان از آب بوجود آیند. فاضلاب شهری معمولآ حامل مقادیر قابل توجهی از جامدات معلق می باشند که از نظر ماهیت عمدتآ آلی هستند.
-مصارف صنعتی آب ممکن است منجر به ورود ناخالصی هایی با ماهیت آلی یا معدنی در آب شود.
-مایعات امتزاج ناپذیر نظیر روغن ها گریسها که اغلب در فاضلابهای صنعتی دیده میشود.
-جامدات معلق آلی ممکن است بصورت بیولوژیکی مورد تجزیه قرار گیرند.
-جامدات معلق فعال از نظر بیولوژیکی ممکن است شامل ارگانیزم های بیماری زا باشند.

1-2 کدورت
-کدورت معیاری برای میزان جذب نورویا پراکندگی نور توسط مواد معلق در آب است.
از آنجا که جذب و تفرق نور تحت تاثیر اندازه و خواص سطحی مواد معلق قرار می گیرد، کدورت بعنوان شاخص کمی از ذرات جامد معلق محسوب نمی گردد.
-قسمت عمده کدورت در آبهای سطحی از فرسایش مواد کلوئیدی نظیر خاک رس، لای، خرده سنگ ها و اکسید های فلزی خاک حاصل میشود.
-رشته های گیاهی و میکروارگانیزم ها در کدورت آب نقش دارند.
-فاضلابهای صنعتی و خانگی حاوی مقادیر زیاد مواد کدورت زا می باشند.
-صابون ها، شوینده ها و عوامل امولسیون کننده، کلوئیدهای پایداری را تولید می کنند که نهایتآ منجر به کدورت آب میشوند.
-رنگ آب بستگی به خواص جذب نورتوسط جامدات دارد و میتواند با نفوذ نور یا واکنش های فتو سنتز در نهر ها و دریاچه ها تغییر کند.
-کدورت به طریق فتو شیمیایی وبه کمک اندازه گیری نوری که با شدت معین جذب یا پراکنده میشود، محاسبه می گردد.
-اندازه گیری کدورت بر روی آب تمیز و صاف انجام میشود.
-استاندارد کدورت برای آب آشامیدنی برابر است با 1 (FTU)است .  Formazine Turbidity Unit 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب