مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ارزیابی توانایی گیاهپالایی نی، لوئی و بوریا در پالایش مس از لجن فاضلاب
شهرام گودرزی - عضو هیات علمی گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
محمد یاریان کوپائی - کارشناس و عضو کمیته تحقیقات، شرکت آب منطقه ای قزوین
علی افروس - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول
چکیده مقاله:
استفاده از لجن فاضلاب به عنوان یک منبع تأمین کننده عناصر غذایی ارزان قیمت در اراضی کشاورزی همواره مورد توجه محققان و کارشناسان بخش کشاورزی و محیط زیست بوده است. با اینحال بدلیل غلظت بالای فلزات سنگین در ترکیب لجن فاضلاب، مصرف مستقیم آن با مشکلاتی همراه می باشد. در این تحقیق امکان جذب فلز سنگین مس از لجن غنی شده به این فلز در سه سطح تغلیظ شده 300، 600 و 900 میلیگرم در کیلوگرم لجن توسط سه گونه گیاه آبزی Typha sp., Phragmites australis و Bulrush sp در بازه زمانی دو ماهه و در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این تحقیق نشان داد جذب مس نسبت به زمان روندی افزایشی با اینحال در دهه های اخر شیبی نزول تر نسبت به دهه های اول داشته است. نتایج تحقیق نشان داد بعد از 60 روز، ترتیب صعودی به نزولی انباشتگی مس بوسیله اندام های زیرزمینی گیاهان مورد مطالعه در محیط های کشت گلدانی به صورت Typha sp., Phragmites australis و Burlrush sp. و به ترتیب مقادیر 886/7، 824/6 و 168/5 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک بوده است. در مورد انباشتگی مس در اندام های هوایی ترتیب جذب به صورت Bulrush sp., Phragmites australis و .Typha sp و با مقادیر 534/7، 89/3 و 76/8 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک بوده است. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که تفاوت بین انباشت مس در اندام های هوایی و زیرزمینی به ترتیب در سطح 1 و 5 درصد معنی دار بوده است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب، فلز سنگین مس، گیاهان آبزی، دزفول

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

گیاه پالایی، یک تکنیک باصرفه اقتصادی، زیست محیطی و علمی است که برای کشورهای در حال توسعه مناسب است و تجارت با ارزشی به حساب می‌آید. متاسفانه علی رغم این پتانسیل، هنوز در برخی از کشور‌ها مانند کشور ما به عنوان یک فناوری استفاده تجاری ندارد.
گیاه پالایی با استفاده از مهندسی گیاهان سبز شامل گونه‌های علفی و چوبی برای برداشت مواد آلاینده از آب و خاک یا کاهش خطرات آلاینده‌های محیط زیست نظیر فلزات سنگین،عناصر کمیاب، ترکیبات آلی و مواد رادیواکتیو به کار برده می‌شود.

مهم‌ترین ترکیبات معدنی آلاینده، فلزات سنگین بوده و میکروارگانیسم‌های خاک قادر به تجزیه آلاینده‌های آلی هستند، اما برای تجزیه میکروبی فلزات نیاز به آلی شدن یا تغییرات فلزی آنها وجود دارد که امروزه از گیاهان برای این بخش استفاده می‌شود.

اگرچه دغدغه دیگر برای کارشناسان، نحوه استفاده از گیاهانی است که به این شکل آلوده می‌شوند، اما راهکار تولید انرژی به عنوان یکی از ضروری‌ترین بخش‌های زندگی امروز، دریچه دیگری را برای دانشمندان باز کرد.
از دیدگاه جهانی، پس از آب و هوا، پوسته خاک، سومین جزء عمده محیط زیست انسان تلقی می‌شود.

خاک علاوه بر این‌که پایگاه موجودات خشکی‌زی، بویژه جوامع انسانی است، محیط منحصر به فردی برای زندگی انواع حیات بخصوص گیاهان به شمار می‌رود. بر خلاف آب و هوا، آلودگی خاک از نظر ترکیب شیمیایی به آسانی قابل اندازه‌گیری نبوده و یک خاک پاک یا خالص تعریف‌پذیر نیست بنابراین ناگزیریم مسائل بالقوه آلودگی خاک را در چارچوب پیش بینی خطرات و صدمات احتمالی در کارکرد خاک مطالعه کنیم.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب